نام پژوهشگر: حسین داد حلیمی
حسین داد حلیمی حسن بخشی
ارزش انسان در آموزه های اسلامی چنان عالی است که قرآن، او را مسجود ملائکه و خلیفه خدا معرفی می کند. مراحل مختلف خلقت انسانی در قرآن ذکر شده و خداوند خود را به مناسبت آفرینش او "احسن الخالقین" دانسته است. به همین دلیل، حق حیات انسانی حتی در مرحله جنینی مورد توجه بسیاری قرار گرفته است، و تمام ادیان و قوانین اجتماعی به حمایت جدی از این حق پرداخته اند. از نظر دین اسلام، سقط جنین نوعی قتل نفس محسوب شده و قابل مجازات است. بر اساس این حکم اسلامی، در قوانین کشور ایران نیز با در نظر گرفتن مراحل حیات جنین، مجازات هایی مانند قصاص، دیه و تعزیر پیش بینی شده است. البته سقط جنین دارای اقسامی است که عبارت است از: سقط جنین غیر اختیاری، درمانی، عمدی، شبه عمد و خطایی محض؛ بدیهی است که هر کدام از این اقسام، حکم خاصی دارد، اما آن چه از نظر قانون، سقط جنین مجرمانه تلقی می شود دارای ارکان و شرایطی است که به کار بردن وسایل فیزیکی یا شیمیایی، علم به حامله بودن زن، توجه به انجام فعل مجرمانه، و سوء نیت، جزء این شرایط می باشد. در خصوص مجازات سقط جنین، فقهای امامیه اتفاق نظر دارند که پیش از دمیدن روح، سقط جنین موجب پرداخت دیه است اما در مرحله بعد از دمیدن روح، مشهور فقها سقط جنین را از مصادیق قتل نفس و موجب قصاص می دانند. همچنین در بعضی از مراحل، برای سقط جنین از سوی قانون گذار مجازات حبس و تأدیب مقرر شده است. چنان چه انعقاد نطفه از راه نامشروع و همراه با نارضایتی زن باشد او می تواند جنین را پیش از دمیدن روح ساقط کند. همچنین در خصوص سقط جنین درمانی از فتاوای فقها استفاده می شود که با احراز موضوع ضرورت، چنین عملی جایز است زیرا در تعارض حق حیات مادر و حق حیات جنین، مادر حق دارد در مقام دفاع از خود، جنین را سقط کند.