این مطالعه با هدف بررسی اثرات مدیریت زراعی (مزرعه فشرده، نیمه فشرده و گسترده) و خصوصیات فیزیکی – شیمیایی خاک مزرعه سیستم های تک کشتی تولید گندم شهرستان بیرجند بر تنوع زیستی و ساختار گونه ای جوامع علف های هرز به اجرا درآمد. برای این ارزیابی، ابتدا سطح زیر کشت، عملکرد و تولید محصولات گندم در سطح شهرستان جمع آوری شد. بعد از جمع آوری اطلاعات پایه، کلیه فعالیت های زراعی از قبیل آماده سازی زمین، میزان بذر مصرفی، میزان آب آبیاری، کودها، سموم شیمیایی مصرفی و نیروی انسانی مورد نیاز و غیره در محصولات مختلف مشخص شده و اطلاعات مربوط به کلیه نهاده های ورودی و خروجی در هر سیستم به صورت جداگانه از طریق گفتگوهای رو در رو با مسئولان و بر طبق پرسشنامه های طراحی شده استخراج گردید. سپس بر اساس شدت مدیریت و میزان نهاده های مصرفی، تمامی مزارع به سه دسته کم نهاده، میان نهاده و پر نهاده تقسیم گردید. به طور تصادفی از میان مزارع مربوط به هر گروه، تعدادی مزرعه انتخاب و به منظور نمونه برداری برای تعیین ترکیب و تنوع علف های هرز، همچنین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، مورد استفاده قرار گرفت. در این مطالعه بررسی تنوع زیستی گونه های علف هرز به وسیله شاخص های مهم تنوع زیستی نظیر شاخص تنوع شانن، سیمپسون، مارگالف انجام گرفت. تنوع گونه ای تنها در گونه های متعلق به خانواده ی chenopodiaceae مشاهده گردید. همچنین نمونه های خاک از هر نوع مدیریت زمین از عمق 30 سانتی متری به طور تصادفی برداشت و برای تعیین ویژگی های شیمیایی و فیزیکی خاک مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی همبستگی رابطه بین تنوع گونه ای علف های هرز با مقدار مصرف نهاده، کارایی انرژی و عوامل فیزیکوشیمیایی خاک، داده های آزمایش توسط نرم افزار excel و spss تحلیل گردید. به طور کلی بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق مزارع با مدیریت زراعی کم نهاده یعنی کارایی انرژی بالاتر، از تنوع گونه ای بالاتری برخورداربودند. تاثیر نوع و میزان مصرف نهاده ها و نحوه ی مدیریت علف های هرز بر جمعیت و تنوع و تراکم گونه های علف های هرز قابل توجه بود.