اعمال روش های غیر اصولی آماده سازی زمین و به کار نگرفتن ادوات مناسب خاکورزی موجب تخریب فیزیکی خاک و کاهش بازدهی آن در بلند مدت می شود. عملیات خاکورزی مناسب موجب بهبود ساختمان خاک، افزایش خلل و فرج و توزیع بهتر خاکدانه ها و در نهایت افزایش عملکرد محصول می شود. به منظور بررسی تأثیر روش های مختلف خاکورزی بر برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک، عملکرد و اجزا عملکرد نخود زراعی، نخود سیاه و عدس در شرایط دیم، آزمایشی در قالب کرت های یک بار خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی در سال زراعی 1391-1390 انجام گردید. سه گیاه لگوم شامل عدس ((a1، نخودسیاه ((a2، نخود زراعی ((a3 و شاهد (a4) به عنوان سطوح عامل اصلی و دو روش مختلف خاکورزی شامل خاکورزی مرسوم و بی خاکورزی به عنوان سطوح عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج آزمایش نشان داد که برخلاف عملکرد و اجزا عملکرد که تحت تأثیر روش های مختلف خاکورزی قرار نگرفت، بر تمام شاخص های فیزیکو شیمیایی خاک اثر معنی داری داشت. اثر متقابل نوع گیاه زراعی و خاکورزی بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک معنی دار شد. به نحوی که بیشترین میزان عملکرد به ترکیب کشت نخودسیاه و سامانه بی خاکورزی با میانگین 403 کیلوگرم در هکتار و کمترین میزان آن به ترکیب کشت عدس و سامانه بی خاکورزی با میانگین 6/186 کیلوگرم در هکتار اختصاص داشت. تیمار خاکورزی مرسوم از نظر عملکرد دانه، تفاوت معنی داری را با تیمار بی خاکورزی نشان نداد. بر مبنای تجزیه و تحلیل اقتصادی، به نظر می رسد که سامانه بی خاکورزی دارای مزیت هایی در مقایسه با سامانه خاکورزی مرسوم است که کاربرد آن را توجیه می کند. واژه های کلیدی:خاکورزی متداول،بی خاکورزی، حبوبات، فیزیک خاک،تنفس میکروبی خاک، ترسیب کربن