نام پژوهشگر: شهاب قمی

مدل سازی وارون غیرخطی سه بعدی داده های گرانی سنجی به منظور مطالعه توپوگرافی سنگ بستر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی شاهرود - دانشکده معدن و ژئوفیزیک 1392
  مجتبی توکلی   علی نجاتی کلاته

هدف نهایی در روشهای ژئوفیزیک تفسیر و تعیین خصوصیات ساختارهای زمینشناسی از روی داده های اندازه گیری شده است اما در حالت کلی تقریب ساختارهای زمینشناسی با مدلهای فیزیکی بسیار مشکل است. معمولاً در روشهای مدلسازی خصوصیات فیزیکی مانند چگالی یا خودپذیری مغناطیسی و خصوصیات هندسی مانند عمق مربوط به ساختار به عنوان پارامترهای مدل و اندازه گیریهای ژئوفیزیکی به عنوان مفروضات )داده ها( تلقی میگردند. با توجه به وجود ساختارهای رسوبی فراوان در ایران که اغلب از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردارند )مانند تلههای نفتی( مدلسازی سنگ بستر در تفسیرهای تکمیلی از دادههای گرانیسنجی و مغناطیسسنجی میتوانداطلاعات ارزشمندی در اختیار مفسر قرار دهد. مدلسازی وارون یکی از جالبترین ابزارهای عددی بهمنظور بهدست آوردن تصاویر دوبعدی و سه بعدی از ساختارهای زمینشناسی است. در این مطالعه از مدلسازی وارون غیرخطی دادههای گرانی سنجی و مغناطیس جهت تعیین توپوگرافی سنگ بستر استفاده میشود. در این فرآیند مدلسازی یک سنگ بستر عموما بوسیله یک سری از بلوکهای راستگوشه کنارهم چیده شده مدل شده و سپس ضخامت آنها محاسبه میشود. در ابتدا با استفاده از ابزار ریاضی سری تیلور مسأله غیر خطی به یک مسأله خطی در نزدیکی مدل اولیه تبدیل میشود. الگوریتم تهیه شده بر مبنای روش مارکوارت-لونبرگ طی تکرارهای مختلف با مقایسه دادههای واقعی و دادههای مدل تعدیل یافته مدل اولیه را بهبود میدهد. به منظور نشان دادن کارایی برنامههای رایانهای ارائه شده ابتدا مدلسازی وارون برای دادههای مصنوعی بدون نوفه و حاوی نوفه صورت گرفت. در پایان مدلسازی روی قسمتی از دادههای گرانیسنجی و مغناطیس ابردژ در جنوب ورامین انجام شد که نتایج به دست آمده با دیگر مطالعات و زمینشناسی منطقه همخوانی دارد.