نام پژوهشگر: سهیلا بیگی حبیب ابادی
سهیلا بیگی حبیب ابادی علیرضا ندیمی
گسل زفره بخش جنوبی از سامانه گسلی قم- زفره با امتداد کلی nw- se یکی از مهمترین گسل های موجود در کمان ماگمایی ارومیه- دختر می باشد. گسل زفره در مسیر خود سنگ های آتشفشانی ائوسن را قطع کرده است و سنگهای آذرآواری و توده های آذرین دوران سوم را مجاور سازندهای رسوبی دوران دوم قرار داده است. گسل زفره را می توان براساس راستا به سه قطعه شمالی با راستای کلی ?135 قطعه میانی با راستای کلی ?160 و قطعه جنوبی با راستای کلی ?170 تقسیم کرد. بررسی های انجام شده بر روی تصاویر ماهواره ای، همراه با بازدیدهای صحرایی نشانگر یک حرکت امتدادلغز راستگرد در طول این پهنه گسلی می باشد. الگوی گسل های موجود در منطقه شامل گسل هایی با روند nw- se،ne- sw ،n- s و e- w که به ترتیب به صورت موازی، عمود و مورب با روند اصلی موجود در منطقه قرار گرفته اند. این الگوی گسل ها اغلب با زاویه ی کمی حدود ?35-10 با گسل زفره قرار گرفته اند و با سازوکار امتدادلغز راستگرد یک ساختار دم اسبی را در خاتمه جنوبی سامانه گسلی قم زفره وجود آورده است. از دیگر ساختارهای مرتبط با حرکات امتدادلغز منطقه چرخش بلوک ها در امتداد بخش هایی از گسل زفره، گسل جنوب اردستان، گسل ومکان و گسل عباس آباد می باشد. وجود حوضه ها و ساختارهای گلی مثبت در منطقه نشانگر عملکرد رژیم تکتونیکی تراکششی و ترافشارشی در منطقه می باشد. از دیگر بررسی های انجام شده ارتباط مکانی کانسارها با شکستگی ها می باشد که بزرگترین عامل کنترل کننده ساختاری در کانی سازی این منطقه است. سنگ میزبان این کانسارها سنگ های آتشفشانی کمان ماگمایی ارومیه- دختر می باشد. کانه زایی در این منطقه به شکل رگه ای و رگچه ای بوده و نشان می دهد که با گسل های منطقه مرتبط هستند. وجود چشمه های تراورتن در نفوذی های اطراف گسل نیز از جمله کانسارهایی است که به فعالیت گسل زفره در کواترنر اشاره دارد.