نام پژوهشگر: انسیه کریم پورفرد
انسیه کریم پورفرد غلامرضا زمانی
از گیاهان شورپسند میتوان برای بهبود شوری خاک در سیستمهای کشاورزی بهره گرفت. این پژوهش به منظور بررسی ویژگیهای رشدی هالوفیتهای آتریپلکس (atriplex dimorphpstegia)، علف شور (salsola crassa) و سلمه (chenopodium album) و اثر آنها بر خصوصیات شیمیایی خاک تحت تنش شوری و تراکم کاشت در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند درسال 90 بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه سطح شوری (95/0، 2/4 و 6/7 دسی زیمنس بر متر) و تراکم با سه سطح (2،4 و 6 بوته در گلدان) بود. نتایج بدست آمده نشان داد که تاثیر متقابل فاکتورهای شوری و تراکم بر صفات: قطرساقه، پرولین، پروتئین برگ و ساقه، سدیم و پتاسیم برگ در گیاه آتریپلکس؛ و صفات: ارتفاع، پروتئین برگ و ساقه، سدیم، پتاسیم و کلرساقه، کلسیم برگ و نسبت سدیم به پتاسیم ساقه در علف شور؛ و صفات: قندهای محلول، سدیم و کلربرگ در گیاه سلمه در سطح 1% معنی دار بود. در مجموع با افزایش شوری در آتریپلکس، صفات: وزن خشک برگ وساقه، پروتئین برگ، سدیم ساقه، پتاسیم برگ، ph خاک، کلسیم و منیزیوم خاک افزایش داشتند؛ در علف شور صفات: ارتفاع، قطرساقه، وزن خشک برگ وساقه، قندهای محلول، کلسیم برگ، کلربرگ وساقه، ph و کلسیم خاک افزایش یافتند؛ درگیاه سلمه نیز صفات: ارتفاع، قطر ساقه، وزن خشک برگ وساقه، پرولین، قندهای محلول، پتاسیم برگ و ph خاک با زیاد شدن شوری، افزایش یافتند. درگیاهان آتریپلکس و علف شور با افزایش شوری میزان ec، سدیم و کلرخاک کاهش معنی داری نشان داد. باافزایش تراکم در آتریپلکس، صفات:ارتفاع، قطرساقه و پروتئین ساقه کاهش یافت. درگیاه علف شور نیزبا افزایش تراکم، صفات: ارتفاع، قطر ساقه، قندهای محلول وپروتئین برگ نقصان یافت. در سلمه صفات: ارتفاع، قطرساقه، پرولین، سدیم ساقه، کلربرگ، پروتئین برگ و نسبت سدیم به پتاسیم ساقه با افزایش تراکم، کاهش یافت. در آتریپلکس افزایش شوری برصفات: سدیم وکلر برگ، پرولین و نسبت سدیم به پتاسیم برگ اثرمعنی داری نداشت. اثر افزایش تراکم نیز برصفات: وزن خشک ساقه، سدیم و کلرساقه، پتاسیم برگ و ساقه، کلسیم برگ وساقه ، نسبت سدیم به پتاسیم برگ وساقه دراین گیاه معنی دار نبود. در گیاه علف شور افزایش شوری برصفات: سدیم برگ و ساقه، پتاسیم برگ و ساقه، نسبت سدیم به پتاسیم برگ اثرمعنی داری نداشت. اثر افزایش تراکم نیز بر صفات: وزن خشک برگ و ساقه، پرولین، سدیم وکلرساقه، پتاسیم برگ و ساقه، کلسیم برگ و ساقه، درگیاه مزبور معنی داری نبود. در سلمه با افزایش شوری صفات: پروتئین برگ و ساقه، سدیم برگ و ساقه، پتاسیم ساقه، کلسیم برگ و ساقه، کلر برگ، نسبت سدیم به پتاسیم ساقه، ec، کلسیم، منیزیوم، سدیم وکلر خاک اثر معنی داری نداشت. افزایش تراکم نیزاثر معنی داری برصفات: سدیم برگ، پتاسیم برگ و ساقه، کلسیم برگ و ساقه و کلر ساقه نداشت. بطور کلی با در نظر گرفتن نتایج کلی می توان استفاده ازگیاهان آتریپلکس و علف شور را برای کاهش شوری خاک توصیه کرد.