نام پژوهشگر: محمد کمال آبادی فراهانی
محمد کمال آبادی فراهانی مجید مهدیه
پالایشگاه نفت شازند واقع در 25 کیلومتری غرب اراک در استان مرکزی از سال 1372 شروع به کار کرد. مهمترین آلاینده های منتشره از این پالایشگاه no2، so2، co، h2s و ذرات معلق می باشند. علاوه بر آلاینده های ناشی از پالایشگاه، وجود پتروشیمی و نیروگاه حرارتی، همچنین کمی بارش در منطقه و پدیده وارونگی دما بر میزان و تنوع آلاینده ها در این منطقه افزوده است. به دلیل اهمیت تأثیر آلاینده ها بر گیاهان منطقه، این مطالعه انجام شد. نمونه هایی از هشت گونه گیاه خودرو شامل: amaranthus chlorostachys willd.، convolvulus arvensis l.، hibiscus trionum l.، medicago sativa l.، polygonum aviculare l.، portolaca oleracea l.، salsola kali mill. و tragopogon graminifolius dc. از اطراف پالایشگاه جمع آوری و با استفاده از منابع قابل دسترس شناسایی شدند. نمونه های شاهد از منطقه گردشگری هزاوه از فاصله 32 کیلومتری پالایشگاه جمع آوری شدند. نمونه های هرباریومی نیز تهیه گردیدند. مطالعات آناتومی اپیدرم برگ انجام شد. در مطالعات گرده شناسی شکل، ابعاد و درصد باروری دانه های گرده در نمونه های شاهد و آلوده مقایسه گردید. فلاونوئید های برگ با استفاده از روش های کروماتوگرافی دو بعدی و لایه نازک شناسایی شدند. کلیه داده ها با استفاده از نرم افزارspss و آزمون t مستقل آنالیز گردیدند. نتایج تفاوت معنی داری را در تعداد کرک و میزان گشودگی دهانه روزنه گیاهان شاهد و آلوده نشان داد. ابعاد دانه های گرده ( به جز در h. trionum و ( p. oleracea و میزان باروری در گیاهان آلوده در مقایسه با شاهد کاهش نشان داد. همچنین در گیاهان آلوده تغییر در تعداد و نوع فلاونوئیدها در مقایسه با شاهد مشاهده گردید که ظهور کامفرول در amaranthus chlorostachys در شرایط آلوده از مهمترین این تغییرات بود.