نام پژوهشگر: الهه عریضی

بررسی تشریح و ریخت شناسی گونه های perovskia karel در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم 1392
  الهه عریضی   محمدرضا رحیمی نژاد

خانواده lamiaceaea واجد حدود 252 جنس و بیش از 6800 گونه است که در نواحی سرد و خشک انتشار وسیع دارد. perovskia karel. (برازمبل) از جنس های کوچک و تقریباً ناشناخت? این خانواده است. رویش این گیاهان علفی و درختچه ای ست. مهم ترین خصوصیت آن ها ناجورخامه ای گل های است. برای جنس perovskia در ایران 3 گونه و دو دورگ گزارش شده است. در طب سنتی perovskia جهت تسکین دردهای رماتیسمی، کاهنده تب، ضدّ عفونت و ضدّ مالاریا به کارمی رفته است. با توجّه به نبود داده های پایه جهت تاکسونومی این جنس در ایران، برخی از صفات ریخت شناسی، تشریحی و کموتاکسونومی بر روی13 نمونه ی جمعیتی از استان های اصفهان، خراسان و سیتان و بلوچستان مورد ارزیابی قرار گرفت. در مطالعات ریخت شناسی 20 صفت افتراقی و 15 صفت مشابه بررسی و در مقایس? صفات، تفاوت های جزئی بین جمعیت های برازمبل دیده شد. مهم ترین صفت افتراقی بین جمعیت ها ناجورخامه ای بود که فقط در یک گونه از این جنس وجود داشت. در بررسی های تشریحی برش های عرضی از ساقه، دمبرگ و برگ گرفته شد و از طریق رنگ آمیزی مضاعف با میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفت. صفات ساختار داخلی در هر سه اندام نشان داد که از همگنی و ثبات بسیار بالایی در میان جمعیت ها برخوردار است. هم چنین تحلیل ترکیبات اسانس در 4 جمعیت آن انجام شد و 10 ترکیب اصلی با بالاترین درصد در جمعیت ها یکسان بود. لذا براساس مجموعه مشاهدات انجام شده در این جنس، پذیرش دو گونه perovskia به جای سه گون? آن در ایران پیشنهاد می شود. گونه ای با پرچم بلندتر از خامه p. abrotanoides karel. و گونه ای با پرچم کوتاه تر از خامه atriplicifolia benth. .p و گونه p. artemisioides boiss.، abrotanoides rech. p. atriplicifolia × وp. atriplicifolia × artemisioides jamzad. به عنوان مترادف های atriplicifolia benth. p. پذیرفته می شود.