نام پژوهشگر: لحاک برزگر

القاء خواب زمستانه در ماهی کپور معمولی (cyprinous carpio) به منظور نگهداری در دمای یخچال با استفاده از روغن گل میخک و تانن میوه بلوط
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده مرتع و آبخیزداری و شیلات و محیط زیست 1392
  لحاک برزگر   بهاره شعبانپور

در پژوهش حاضر از روغن گل میخک و عصاره بلوط برای القاء حالت خواب زمستانه در کپور معمولی (cyprinous carpio) جهت امکان‏سنجی بسته‏بندی ماهی به شکل زنده و سپس نگهداری آن در دمای یخچال استفاده شد. ماهی‏ها تحت غلظت‏های مختلف روغن میخک (10 و 20mg/l) و عصاره بلوط (15 و 30 ml/l) در یخچال با دماهای 0، 2 و 4 ? قرار گرفتند تا دمای آنها در دو شیب متفاوت (10 و 20 ساعت) بطور تدریجی تا رسیدن به دمای ثابت یخچال کاهش یابد. ماهی‏ها تا زمانی که زنده بودند در دمای ثابت یخچال نگهداری شدند. این ماهی‏ها پس از مرگ از لحاظ فاکتورهای مختلف شامل مدت‏زمان زنده‏مانی و ترکیبات متشکله بافت مورد ارزیابی قرار گرفتند. در بین تیمارهای مختلف، بیشترین زنده‏مانی مربوط به دمای یخچال ?4، mg/l10 روغن میخک و شیب دمایی 20ساعت به مدت 3 روز بود. عصاره بلوط در القاء حالت بی حسی تاثیری نداشت ولی هم عصاره بلوط و هم روغن میخک در کاهش جمعیت باکتریایی پوست ماهی تاثیر معنی‏داری داشتند. تجزیه و تحلیل آزمایش‏های شیمیایی ماهی کپور معمولی در ابتدا و انتهای دوره‏ی القاء خواب زمستانه نشان داد که متغیرهای در ارتباط مستقیم با جذب آب (درصد رطوبت، درصد جذب آب و میزان رطوبت تحت فشار) بطور معنی‏داری در تیمارهای القاء شده نسبت به تیمار شاهد بیشتر بود و فاکتورهای معکوس با جذب آب ( ظرفیت نگهداری آب، پروتئین و خاکستر) بطور معنی‏داری نسبت به تیمار شاهد کاهش یافتند (05/0p<). در مجموع بنظر می‏رسد دلیل اصلی عدم زنده‏مانی به مدت مناسب، جذب بیش از حد آب توسط ماهی طی دوره‏ی خواب زمستانه می‏باشد. 6 عدد ماهی برای تیمار انجماد نیز در نظر گرفته شد که همه‏ی ماهی‏ها پس از 15 دقیقه انجماد و انجمادزدایی به شناکردن پرداختند. روش‏های فوق‏الذکر در حال حاضر قابل استفاده نمی‏باشند ولی با توجه به موفقیت‏های بدست آمده ادامه تحقیقات در این زمینه توصیه می‏شود.