نام پژوهشگر: حسن ولی نژاد

تعیین میزان گاز رادون در خاک و بررسی منابع آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم پایه 1392
  حسن ولی نژاد   داریوش رضایی

رادون یک عنصر گازی شکل با نماد شیمیای rn است که بی رنگ و بی بو است ودرزنجیره های واپاشی اورانیوم و توریوم آزاد می شود. رادون 222rn از واپاشی اورانیوم238u حاصل می شود و در بین ایزوتوپهای دیگر بیشترین نیمه عمر را داراست (82/3روز). رادون 220rn که به اصطلاح تورون خوانده می شود یکی از ایزوتوپهای طبیعی رادون است که دارای نیمه عمر پایین 53.54 ثانیه می باشد و به همین دلیل اندازه گیری آن بسیار سخت شده است. با توجه به گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست epa که رادون را بعد از سیگار دومین عامل ایجاد سرطان ریه می داند و همچنین باتوجه به اهمیت این گاز در کشف معادن اورانیوم، پیش نشانگری زلزله، ساخت و ساز و تولید مصالح ساختمانی در مناطق رادونی، بررسی این گاز به عنوان یکی از هدفهای مهم برای محققان می باشد. ما در طی این پروژه سعی کرده ایم تا غلظت گاز رادون را در در خاک بررسی کرده و میزان نامتعارف آن را در نمونه های مختلف تعیین کنیم. برای این کار از سیستم رادونمتر rad7 استفاده شده است. بر این اساس حساسیت rad7 نسبت به رطوبت بررسی گردید که نشان داد دستگاه در رطوبتهای بالای 10% دارای خطای بالای می باشد. با اندازه گیری رادون در حاشیه دریاچه ای به وسعت 640 هزار متر مربع طی 24 مورد نمونه گیری، غلظت متوسط31955 bq/m3برای رادون منطقه بدست آمد که با بررسی های دقیق مشخص شد در 4 نقطه از منطقه غلظت رادون نامتعارف می باشد. در مورد تورون غلظت متوسط 34894.14 bq/m3 با 4 نقطه نامتعارف بدست آمد. با بررسی تغییرات رادون و تورون در عمق های مختلف یک رابطه مستقیم با همبستگی 994145/0 بین تغییرات رادون و عمق و یک رابطه عکس با همبستگی منفی 98558/0- بین تغییرات تورون و عمق مشاهده شد. همچنین با بررسی میزان غلظت رادون و تورون در نقاط مختلف، منطقه به لحاظ سطوح مختلف رادون و تورون تقسیم بندی گردیده است.

بررسی ارتباط درصد فراوانی اورانیوم و توریم با گاز رادیواکتیو رادون موجود در خاک های سطحی استان اردبیل
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم 1393
  محمد نیکو صفت   علی بهرامی سامانی

رادون یک عنصر گازی شکل با نماد شیمیایی rn است که دارای عدد اتمی 86 می باشد. این گاز بی رنگ و بی بو است و از واپاشی طبیعی اورانیوم، توریم و رادیوم حاصل می شود. رادون 222rn پس از چندین واکنش، از واپاشی اورانیوم 238u حاصل می شود. رادون 220rn که به اصطلاح تورون خوانده می شود، یکی از ایزوتوپ های طبیعی رادون است که دارای نیمه عمر پایین 54/53 ثانیه می باشد و به همین دلیل اندازه گیری آن بسیار سخت شده است. با توجه به گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست (epa) که رادون را بعد از سیگار به عنوان دومین عامل ایجاد سرطان ریه می داند، و همچنین با توجه به اهمیت این گاز در کشف معادن اورانیوم، پیش نشانگری زلزله، ساخت وساز در معادن رادونی و مصالح ساختمانی تولیدشده از خاک این مناطق، بررسی این گاز به عنوان یکی از هدف های مهم برای محققان و پژوهشگران شده است. هدف ما در این پروژه اندازه گیری گاز رادون و تورون در خاک می باشد. برای این کار از سیستم رادون متر rad7 استفاده شده است. همچنین درصد فراوانی اورانیوم و توریم موجود در مناطق موردمطالعه را با استفاده از تجهیزات گاما اسپکترومتری موجود در سازمان انرژی اتمی اندازه گیری خواهیم کرد و سپس منطقه موردمطالعه را با توجه به سطوح مختلف رادون، تورون، اورانیوم و توریم موجود در آن، از جنبه ی زمین آماری بررسی خواهیم کرد. همچنین اکتیویته محیط را با استفاده از تجهیزات موجود، اندازه گیری کرده و سپس امکان وجود ارتباط بین میزان خاصیت پرتوزایی محیط با میزان اورانیوم و توریم موجود در آن را موردبررسی قرار خواهیم داد.