به منظور استفاده متوازن از امکانات کشور و توزیع عادلانه و رفع تبعیض و ارتقای سطح مناطق کمتر توسعه یافته و تحقق پیشرفت و عدالت،باید نابرابریها و عقب ماندگی ها بر اساس روش های علمی و عملی مناسب بررسی و تجزیه و تحلیل شوند و با شناخت موضوع، با برنامه های عملی برای تعدیل یا حذف آن تصمیماتی اتخاذ گردد. این پژوهش در این راستا به بررسی درجه توسعه نیافتگی و رتبه بندی شهرستان های استاناردبیل می پردازد دراین پژوهش 2 شاخص کلی(شاخص هایاقتصادی وجمعیتی-شاخص های اجتماعی ،فرهنگی و رفاهی) در نظر گرفته شده است و سالهای مورد بررسی در این پژوهش دوره 1375-1385 می باشد. روش های تا کسونومی ،تحلیل عاملی،تاپسیس و شاخص ناموزون موریس روشهای اصلی بکار رفته در این تحقیق می باشند.نتایج بررسی ها نشان می دهد که وضعیت شهرستان های استان به طور متوسط،به لحاظ برخورداری از تمامی شاخص های مورد استفاده در این تحقیق بهبود یافته ،در این بین شاخص های بخش کشاورزی از سایر بخش ها بهبود بیشتری یافته است. درمورد روند نابرابری ها از نظر شاخص های مورد بررسی بایستی گفت که بطور کلی در بین شهرستانهای استان شاهد کاهش روند نابرابریها هستیم.همچنین به لحاظ رتبه بندی شهرستانهای استان با استفاده از نتایج بدست آمده از روشهای مختلف، شهرهای اردبیل،خلخال، کوثر و پارس آباد جزو شهرهای برخوردار و شهرهای گرمی،بیله سوار،نیر و نمین از شهرستانهای محروم استان می باشند.