نام پژوهشگر: فاطمه ورمزیار
فاطمه ورمزیار فریدون ملتی
به منظور ارزیابی امکان اهلیسازی گیاه دارویی- صنعتی و در حال انقراض آنقوزه (ferulaassa-foetida) آزمایش هایی در سه شرایط گلدان، عرصه و مزرعه طی سالهای1391و 1392انجام گرفت. آزمایش گلدانی با هدف ارزیابی رویش و استقرار اولیه در واکنش به تاریخ و عمق کاشتبه صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی، با5 سطح تاریخ کاشتو 2عمق کاشت (2 و 4 سانتی متر) در محوطه دانشکده منابع طبیعی دانشگاه فردوسی مشهدانجام شد. همچنینبه منظور ارزیابی رویش در عرصه، کاشت بذرهای گیاه آنقوزه در عرصههای مرتعی روستای امام قلی شهرستان قوچاندر4 جهت جغرافیایی (دامنههای رو به شمال، رو به جنوب، رو به شرق و رو به غرب) انجام گرفت و آزمایش مزرعه به منظور ارزیابی رویش و استقرار اولیهبه صورت کرتهای خردشدهدر قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو عاملتاریخ کاشت (کشت پاییزه و زمستانه) به عنوان کرت اصلی و کاربرد کود (بدون کود، کود گاوی در 3 مقدار 10، 20 و 30 تن در هکتار و کود اوره) به عنوان کرت فرعی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. نتایج آزمایش گلدانی نشان داد که اثر تاریخ کاشت، عمق کاشت و اثر متقابل این دو بر رویش و استقرار معنیدار بود وبهترین شرایط کاشت در فصل پاییز در عمق 2 سانتیمتر بود. تأثیر جهت دامنه روی درصد رویش در عرصه بسیار معنیدار بود و شیب شمالی بهترین شرایط رویشی را برای بذرهای آنقوزه فراهم ساخت. در آزمایش مزرعهای تاریخ کاشت زمستانهرویشی مشاهده نشد و تیمار کود فقط برتعداد ریشه ذخیرهای و طول ریشه ذخیرهای آنقوزه اثر معنی داری داشت؛ بطوریکه بیشترین تعداد ریشه ذخیرهای درتیمار کود اورهو کمترین تعداد در تیمار 10 تن درهکتار کود گاوی وجود داشت. همچنین در تیمار بدون کود بیشترین طول ریشه ذخیرهای و در تیمار کود اوره کمترین طول ریشه ذخیرهای وجود داشت. بطور کلی گیاه آنقوزه را میتوان با توجه به شرایط تاحدی اهلیسازی نمود؛ محیط گلدان بهترین نتیجه و شیب شمالی عرصه در درجه دوم و در نهایت محیط مزرعه میتواند تا حدودی موفق باشد.