نام پژوهشگر: علیرضا متولی
علیرضا متولی علی طالبی
شبکه های ارتباطی و جاده ها بخش مهمی از سرمایه های هر کشوری محسوب می شود. در کنار این موضوع نگهداری از این شبکه های عظیم ارتباطی و روند توسعه فرآیند جاده سازی به عنوان یکی از عوامل تخریب عرصه های منابع طبیعی مبحثی مهم به شمار می آید. بروز پدیده زمین لغزش می تواند ناشی از عوامل متعدد زمین شناسی، ژئومورفولوژیکی، هیدرولوژیکی و انسانی باشد. با توجه به اینکه بسیاری از خسارات وقوع لغزش به دلیل عدم رعایت اصول صحیح احداث راه ها، ساخت و ساز و کانال های انتقال آب، تغییر مسیر رو دخانه و تغییر کاربری زمین بوجود آمده اند، ارزیابی دقیق مناطق حساس به زمین لغزش برای دستگاه های اجرایی اهمیت بسیاری دارد. در این تحقیق زمین لغزشهای رخداده محدوده جاده ساری - کیاسر واقع در جنوب شهرستان ساری با استفاده از دو مدل پایه فیزیکی shalstab و sinmap مورد بررسی قرار گرفت و نقشه پایداری دامنه این محدوده بوسیله این دو مدل تعیین گردید. در ابتدا مشخصات فیزیکی و مکانیکی 13 نمونه خاک در محدوده حاشیه جاده برداشت و اندازه گیری شد. در طی این تحقیق 115 مورد از لغزش های بوقوع پیوسته در منطقه، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیقات میدانی، تجزیه و تحلیل داده های خاک، تست های آزمایشگاهی و اجرای مدل نشان داد زمانی که دو مدل sinmap و shalstab برای پیش بینی لغزش های رخ داده در حاشیه جاده کارایی پایینی دارد، زیرا فرآیند جاده سازی موجب تغییر در خصوصیاتی از دامنه ها می گردد که این دو مدل آن را در نظر نمی گیرد. بنابراین دامنه های حاشیه جاده در شرایط طبیعی پایدار است و تنها عامل جاده سازی در این دامنه ها باعث ناپایداری آن گردیده است.این در حالی است که با استفاده از لغزش هایی که در شرایط طبیعی در این محدوده بوقوع پیوسته، این دو مدل کاربرد موفقیت آمیزی دارد. مدل sinmap با مقادیر جمع مطلوبیت 4/0، جذر میانگین مربع خطا 1/10، ضریب همبستگی 64/0 و نسبت موفقیت 709/0 دقت بیشتری از مدل shalstab با مقادیر جمع مطلوبیت 31/0، جذر میانگین مربع خطا 2/12، ضریب همبستگی 45/0 و نسبت موفقیت 695/0 در پیش بینی زمین لغزش های رخ داده در شرایط طبیعی دارد.