پژوهش حاضر با هدف ارتقای کیفیت آزمون های پیشرفت تحصیلی دانشجویان، درآزمون های ارتقای دستیاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد، انجام گرفته است. و با استفاده از نرم افزار تجزیه و تحلیل سوالات چندگزینه ای مبتنی بر نظریه تستی کلاسیک برای دانشجویان مقطع دستیاری انجام می گیرد. این پژوهش دارای سه پرسش است که پرسش یکم درجه دشواری هریک از ماده های آزمون های نهایی دستیاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد را سنجیده، پرسش دوم روایی هریک از ماده های آزمون های نهایی دستیاری، و پرسش سوم پیشرفت تحصیلی شرکت کنندگان در آزمون های ارتقای دستیاری را سنجیده است. این پژوهش، جزء تحقیقات توصیفی از نوع ارزشیابی است و بر مبنای هدف از نوع کاربردی به شمار می رود. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش تشکیل شده از پاسخنامه های دانشجویان شرکت کننده در آزمون های ارتقای دستیاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد در تیر ماه سال 1391 که در مجموع تعداد آنها 206 پاسخنامه بوده است. که طی آن 150 سوال چهار جوابی مطرح، که برای کلیه دستیاران یکسان است ولی حد نصاب قبولی بر اساس سطح تحصیلی متفاوت است، به این صورت که از سال یک تا چهار به ترتیب نمره 65 و 75 و 85 و 95 می باشد. حداکثر نمره برای این آزمون 150 محاسبه می شود. با توجه به محدودیت های پژوهشی تعداد 206 پاسخ نامه از طرف آموزش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در 6 گروه در اختیار پژوهشگر قرار گرفت و بنابراین محاسبات آماری روی 900 ماده انجام گردیده است. بنابراین نمونه برداری صورت نگرفته، و همه پاسخ نامه های در اختیار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه توصیفی 6 آزمون ارتقای سالیانه دانشگاه علوم پزشکی مشهد (بیماری های پوست، روانپزشکی، چشم پزشکی، بیماریهای کودکان، زنان و زایمان، ارولوژی «جراحی کلیه و مجاری ادراری») به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند، حجم گروه نمونه در متغیر پوست 17 نفر، در متغیر روانپزشکی 26 نفر، در متغیر چشم پزشکی 41 نفر، در متغیر کودکان 47 نفر، در متغیر زنان و زایمان 55 نفر و در متغیر ارولوژی 20 نفر بوده است. پس از اجرای مدل آماری مناسب (ضریب همبستگی دو رشته ای نقطه ای)، یافته های پژوهش نشان داد در آزمون بیماری های پوست دامنه p از 059/0 تا 000/1 و دامنه rpbis از 385/0- تا 705/0 بوده و تعداد ماده های خیلی سخت، خیلی آسان (ولی روا) و ناروای آن به ترتیب 1 و 9 و 41 بوده است و تعداد 11 ماده هم آسان ولی ناروا تشخیص داده شده است. در آزمون روانپزشکی دامنه p از 038/0 تا 000/1 و دامنه rpbis بین 394/0- تا 754/0 بوده و تعداد ماده های خیلی سخت (ولی روا)، خیلی آسان (ولی روا) و ناروای آن به ترتیب 1 و 8 و 38 بوده و تعداد 21 ماده آسان ولی ناروا و تعداد 2 ماده هم خیلی سخت ولی ناروا تشخیص داده شده است. در آزمون چشم پزشکی دامنه p بین 195/0 تا 976/0 و دامنه rpbisبین 260/0- تا 653/0 بوده و تعداد ماده های خیلی سخت (ولی روا)، خیلی آسان (ولی روا) و ناروای آن به ترتیب صفر و 14 و 28 ماده بوده تعداد 3 ماده هم آسان ولی ناروا بوده است. در آزمون بیماری های کودکان دامنه p بین 000/0 تا 000/1 و دامنه rpbis بین 372/0- تا 577/0 بوده و تعداد ماده های خیلی سخت (ولی روا)، خیلی آسان (ولی روا) و ناروای آن به ترتیب صفر و 7 و 33 بوده و تعداد 9 ماده، آسان ولی ناروا و تعداد 4 ماده هم خیلی سخت ولی ناروا بوده است. در آزمون زنان و زایمان دامنه p بین 000/0 تا 000/1 و دامنه rpbis از 311/0- تا 666/0 بوده و تعداد ماده های خیلی سخت (ولی روا)، خیلی آسان (ولی روا) و ناروای آن به ترتیب 2 و 10 و 19 ماده بوده، تعداد 12 ماده هم آسان ولی ناروا و 1 ماده هم خیلی سخت ولی ناروا تشخیص داده شده است. در آزمون ارولوژی دامنه p از 000/0 تا 000/1 و دامنه rpbis بین 453/0- تا 747/0 بوده و تعداد ماده های خیلی سخت (ولی روا)، خیلی آسان (ولی روا) و ناروای آن به ترتیب 1و 14 و 38 ماده بوده، تعداد 14 ماده هم آسان ولی ناروا و 5 ماده هم خیلی سخت ولی ناروا تشخیص داده شده است. به این ترتیب پس از حذف سوالات ناروا گروه های پوست، روانپزشکی، چشم پزشکی، کودکان، زنان و زایمان و ارولوژی به ترتیب دارای 98، 89، 119، 104، 118 و 93 ماده کاملا روا هستند.