نام پژوهشگر: آتنا جعفری
آتنا جعفری سیده عذرا میرکاظمی
اماکن و فضاهای ورزشی از مهم ترین کاربری های شهری در جهت افزایش سلامت جسمانی و روانی شهروندان است؛ و مکان گزینی بهینه برای آن ها از مهم ترین وظایف مدیران، مسئولان و برنامه ریزان شهری به شمار می رود. هدف پژوهش حاضر مکان یابی بهینه اماکن ورزشی شهر بیرجند با استفاده از دو روش ahp و فازی در محیطgis بود. جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه مکان های ورزشی تحت نظارت وزارت ورزش و جوانان شهر بیرجند، (53 مکان) در بر گرفت که به دلیل محدود بودن جامعه، حجم نمونه با جامعه برابر در نظر گرفته شد. داده های توصیفی با استفاده از مدارک، اسناد و پژوهش های میدانی و داده های مکانی با استفاده از دستگاه gps جمع آوری و در محیط gis پایگاه اطلاعاتی داده پردازی گردید. سپس برای هر یک از عوامل تأثیر گذار در مکان یابی اماکن ورزشی لایه ها تهیه و برای هریک از لایه ها وزن دهی صورت پذیرفت. پس از ترکیب تمامی لایه ها با یکدیگر به اولویت بندی زمین های شهر بیرجند برای ایجاد مراکز ورزشی با استفاده از روش ahp و متد فازی پرداخته شد. در نهایت زمین های این شهر را به 5 دسته تقسیم بندی کردیم که زمین های دسته پنجم برای ایجاد این اماکن بسیار مناسب تشخیص داده شد. نتایج حاصل از روش ahpنشان داد که زمین های شهر بیرجند برای ساخت اماکن ورزشی براساس مساحت به ترتیب 4/1 درصد زمین های بسیار مناسب، 1/13 درصد مناسب، 1/19 درصد متوسط، 1/37 نامناسب و 3/29 درصد آن ها هم بسیار نامناسب بودند نتایج حاصل از روش فازی نشان داد که زمین های شهر بیرجند برای ساخت اماکن ورزشی بر اساس مساحت به ترتیب 51/14درصد بسیار نامناسب، 2/29 درصد نا مناسب، 9/27 درصد متوسط، 9/18 درصد مناسب و 5/9 درصد آن ها هم بسیار مناسب بودند. بررسی نتایج حاصل از دو روش، با استفاده از دو آزمون (u) من ویتنی و تی مستقل اختلاف معناداری را در مکان یابی اماکن ورزشی نشان ندادند، بنابراین این روش ها می توانند جایگزین یکدیگر شوند.