افزایش عملکرد پنبه و تولید بذر با کیفیت مطلوب، در گرو شناخت دقیق و صحیح فرآیند کنترل کننده آن است. یکی از عوامل زراعی به منظور دستیابی به عملکرد بالا همراه با کیفیت مطلوب االیاف و بذر تعیین فاصله کاشت مناسب است. به منظور مطالعه مقایسه عملکرد و کیفیت بذر پنبه کشت شده در فاصله ردیف خیلی کم و معمول مطالعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 1391 انجام شد. تیمارها، شامل فاصله بین ردیف کاشت پنبه، در سه سطح 20، 40 و 80 سانتی متر و سه رقم پنبه گلستان، سپید و ساحل اجرا گردید. نتایج نشان داد با کاهش فاصله ردیف کاشت وزن خشک بوته و سطح برگ در واحد سطح افزایش یافت ولی ارتفاع گیاه کاهش یافت. اکثر صفات رویشی و اجزای عملکرد با کاهش فاصله ردیف کاشت کاهش اما تعداد قوزه در واحد سطح افزایش یافت. در بین فاصله ردیف مختلف کاشت از لحاظ عملکرد اختلاف معنی داری مشاهده نشد ولی بین ارقام از لحاظ عملکرد اختلاف وجود داشت و بیشترین عملکرد در رقم گلستان مشاهده گردید. اثر فاصله ردیف کاشت بر کیفیت الیاف معنی دار نشد ولی بین ارقام از لحاظ این صفت اختلاف وجود داشت؛ به طوری که بیشترین درصد کشش الیاف، استحکام الیاف، ظرافت الیاف در رقم سپید و بلندترین طول الیاف در رقم ساحل مشاهده شد. بر اساس نتایج آزمایش رقم گلستان در فاصله ردیف 40 سانتی متر بالاترین درصد و سرعت جوانه زنی را داشت. آزمون قدرت بذر نشان داد در فواصل ردیف مختلف کاشت پنبه از لحاظ کیفیت بذر اختلاف معنی دار وجود دارد. به طوری که بذور به دست آمده در فاصله ردیف خیلی کم و کم دارای بذرهایی با کیفیت خوب ولی بذور به دست آمده در فاصله ردیف معمول دارای بذرهایی با کیفیت پایین بودند.