نام پژوهشگر: اعظم باقریان
اعظم باقریان عبد الرحمان محمدخانی
شوری خاک به عنوان یک تنش غیرزنده از مهمترین عوامل محدود کننده رشد گیاهان زراعی بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب می شود. برای مقابله با شوری روش های تکنولوژیک (آبیاری با آب شیرین در مقیاس وسیع)، بیولوژیک (کشت گیاهان مقاوم به شوری) و روش های تغذیه معدنی از جمله تغذیه سیلیکون توسط محققین ارائه شده است. وجود سیلیس در گیاهان باعث کاهش بسیاری از تنش های زیستی و غیرزیستی شده است. فلفل سبز با نام علمیcapsicum annum گیاهی علفی و یک ساله با شاخه های کوتاه و برگ های بدون بریدگی، تخم مرغی یا بیضوی شکل است به منظور بررسی اثر تنش شوری (کلرید سدیم) و تغذیه سیلیکون (سیلیکات سدیم) روی سه رقم فلفل سبز پژوهشی در سال 1388 اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل با پنج فاکتور شوری (کلریدسدیم)، سیلیکون (سیلیکات سدیم ) و 3 رقم فلفل سبز درقالب طرح پایه کاملاً تصادفی در 3 تکرار انجام گرفت. هر تکرار شامل یک گلدان 10 لیتری بود که در آن یک گیاه پرورش داده شد. تیمارهای مورد آزمایش شامل: کلریدسدیم با غلظت 0، 30 ، 60 و 90 میلی مولار، سیلیکات سدیم با غلظت های 0، 1 و 2 میلی مولار و رقم های فلفل سبز، شامل: ریز اصفهان، demre sivri تند و demre sivri شیرین بود. صفات مورد ارزیابی شامل وزن تر و خشک ریشه واندام هوایی، طول ریشه، عملکرد (وزن تر و خشک میوه و تعداد میوه)، غلظت عناصر سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم در ریشه و اندام هوایی، بود. نتایج نشان داد که با افزایش تنش شوری میزان وزن تر و خشک ریشه و وزن خشک اندام هوایی کاهش می یابد. تغذیه سیلیکون تنها در تیمارهای خفیف شوری تاثیر بهتری بر وزن تر و خشک اندام هوایی داشته است. در بین ارقام مورد مطالعه، رقم demre sivri شیرین بالاترین میزان شاخص های رشد را داشته و از این نظر نسبت به دیگر ارقام کم تر تحت تاثیر شوری قرار گرفته است. وزن تر و خشک میوه با افزایش شوری کاهش یافت. تغذیه سیلیکون در گیاهان تحت تیمار تنش شوری باعث افزایش عملکرد و کاهش اثرات منفی شوری شده است. رقم ریز اصفهان کم ترین و رقم demre sivri تند بیشترین میزان وزن تر و خشک میوه را دارا بودند. تعداد میوه در شوری 30 میلی مولار بالاترین میزان را داشت. تغذیه سیلیکون در رقم demre sivri شیرین باعث افزایش تعداد میوه شده است. غلظت سدیم، پتاسیم، و منیزیم ریشه در شرایط اعمال تنش شوری افزایش یافت. تغذیه سیلیکات سدیم یک میلی مولار در شرایط تنش شوری میزان جذب سدیم را کاهش و سیلیکات سدیم دو میلی مولار باعث افزایش سدیم شد و از این لحاظ اثر شوری را تشدید کرده است. سیلیکات سدیم عامل افزایش میزان پتاسیم و کاهش میزان منیزیم ریشه شده است. در بین ارقام رقم ریز اصفهان میزان سدیم بیشتری در ریشه خود ذخیره ساخته است. غلظت سدیم، کسیم و منیزیم اندام هوایی در شرایط اعمال تنش شوری افزایش و غلظت پتاسیم کاهش یافت. سیلیکات سدیم یک میلی مولار باعث افزایش میزان سدیم اندام هوایی و سیلیکات سدیم 2 میلی مولار باعث کاهش میزان آن شده است. رقم ریز اصفهان با داشتن بالاترین میزان سدیم و پایین ترین میزان جذب پتاسیم در بین ارقام دیگر تحمل کمتری نسبت به شوری داشته است