مقدمه: واریکوسل یکی از دلایل عمده ناباروری در مردان، و مرتبط با اختلال در مایع منی می باشد. جهش-های dna میتوکندری در بیماران مبتلا به مشکلات ناباروری شناخته شده است. این جهش ها، در نهایت تولید atp را تحت تاثیر قرار می دهند، که متعاقبا منجر به اختلال در تمایز و کاهش روند اسپرماتوژنز می-گردد، و بنابراین می تواند منجر به ناباروری شود. اهداف: از آنجایی که کمپلکس 1 میتوکندریایی یکی از مهمترین کمپلکس ها در زنجیره تنفسی می باشد، همچنین به دلیل نقش اصلی آن درکاهش ros (گونه های آزاد اکسیژن که منجر به استرس اکسیداتیو می شوند)، ما به بررسی جهش ها در ژن های زیر واحدهای کمپلکس 1 میتوکندریایی مانند nd3، nd4l و همچنین trnaarg در بیماران نابارور ایرانی مبتلا به واریکوسل پرداختیم. مواد و روش ها: pcr-sscp و تعیین توالی dna برای بررسی جهش های ژن های میتوکندریایی در 72 بیمار نابارور مبتلا به واریکوسل و 54 مرد بارور بعنوان کنترل انجام شد. نمونه های dna با یک الگوی باندی متفاوت در sscp، برای جستجوی جهش ها تعیین توالی شدند. نتایج: ما برای اولین بار در بیماران نابارور، یک پلی مورفیسم هموپلاسمی هم معنی در ژن nd4l میتوکندریایی (m.10550a>g) در 12 بیمار، و یک جهش هموپلاسمی نقطه ای دیگر در ژن trnaarg میتوکندریایی (m.10463t>c) در ساقه پذیرنده آمینوآسیل در 7 بیمار، مشاهده کردیم. این جهش ها در نوکلئوتیدهای حفاظت شده از نظر تکاملی در این دو ژن روی می دهد. بحث و نتیجه گیری: افزایش سطح ros می تواند باعث جهش های mtdna شود، و همچنین به این دلیل که تولید ros در ناباروی افزایش می یابد، بنابراین می توان نتیجه گرفت که این جهش ها باعث ناپایداری ژنوم میتوکندریایی می شود. علاوه براین، حدود 70% از جهش های بیماری زا در ساقه های ساختار برگ شبدر trna روی می دهد. همچنین، اختلال در پیوندهای هیدروژنی، یک ویژگی مهم جهش های پاتوژن واقع در ساختارهای ساقه می باشد که می تواند ساختار دوم trnaarg را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین، trnaarg دارای جهش، و افزایش ناپایداری ژنوم که در نتیجه جهش های ژن nd4l میتوکندریایی رخ می دهد، ممکن است مسئول نقص در شکل گیری اسپرماتوزوآ بالغ و مشکلات ناباروری شود..