نهاوند در زیر زون کمپلکس تغییرشکل یافته نوار دگرگونی سنندج–سیرجان واقع شده است. شیست های بازیک جنوب و جنوب غرب نهاوند عمدتا از نوع آمفیبول- پیروکسن- کلریت شیست می باشند.کلینوپیروکسن های موجود در این سنگ ها از لحاظ ترکیب شیمیایی در محدوده پیروکسن های سدیک، سدیک- کلسیک قرار گرفته و اکثراً از نوع دیوپسید، ژادئیت، هدنبرژیت، آکمیتومنیزیم چرماک هستند. براساس نتایج تجزیه الکترون مایکروپروب کلینوپیروکسن ها از نظر کاتیون های na,al,caساختار منطقه بندی شیمیایی نشان داده، و در آنها دو نوع جانشینی مهم ژادئیتی camg=naalو چرماکیتی mgsi=alal وجود دارد. ارتباط واضحی بین ترکیب شیمیایی و خواص نورانی کلینوپیروکسن ها دیده می شود. با افزایش جانشینی ژادئیتی و چرماکیتیاز مرکز تا منطقه (m4-1-4)میزان زاویه ی خاموشی و بیرفرنژانس کاهش و زاویه ی 2v?افزایش و با کاهشجانشینی ژادئیتی و چرماکیتی از منطقه(m4-1-4) به حاشیه کلینوپیروکسن میزان زاویه ی خاموشی و بیرفرنژانس افزایش و زاویه ی 2v?کاهش یافته است. در مدل ترمودینامیکی سری محلول جامد پیروکسن های سدیک، مقدار فشار-دمای تشکیل کلینوپیروکسن در مرکزحدود°c380 و kbar35/15 بوده و به سمت منطقه (m4-1-4) افزایش و به °c460 و kbar88/17رسیده و از منطقه (m4-1-4) به حاشیه ی کلینوپیروکسن کاهش و حدود°c390 و kbar87/15 می باشد. در مدل ترمودینامیکی نظم- بی نظمی سیستم((ncfmas، فشار-دما در مرکز حدود °c390 و kbar35/15 بوده و به سمت منطقه (m4-1-4) افزایش و برابر با °c480 و kbar75/17می باشد و از منطقه(m4-1-4)تا حاشیه کلینوپیروکسن کاهش و به حدود°c400 و kbar39/15رسیده است. در مدل مسیرهای کمی p-t کانی های منطقه بندی دار، مقادیر فشار- دمای تشکیل کلینوپیروکسن در مرکز حدود °c392 و kbar28/15 می باشد که به سمت منطقه (m4-1-4) افزایش یافته و برابر با °c467 و kbar84/17استو از منطقه (m4-1-4) تا حاشیه کلینوپیروکسن کاهش و به حدود °c400 و kbar39/15رسیده است.