نام پژوهشگر: صادق شبانی
صادق شبانی نوید دین پرست
مالاریا یکی از شایع ترین بیماری ها در سطح جهان است که سالانه 400 میلیون نفر به آن مبتلا شده که 5/1 میلیون نفر از آنها از بین می روند. واکسن های ممانعت کننده از انتقال، ابزارهای ارزشمندی برای ریشه کنی مالاریا هستند. آنتی بادی های پلی کلونال تولید شده بر علیه آنزیم آمینو پپتیداز n1 معده میانی این ناقل، قادر هستند تا از تکامل جنسی انگل پلاسمودیم فالسیپارم در معده میانی آنوفل گامبیه ممانعت کنند. در این مطالعه، ابتدا توالی نواحی کدکننده ژن آمینو پپتیداز n1 مربوط به آنوفل استفنسی با استفاده از پرایمرهای طراحی شده برای نواحی حفاظت شده و اگزون جانگشن شناسایی، و سپس قطعه های شناسایی شده کلون و توالی یابی شد. در این تحقیق 2059 نوکلئوتید از 3245 نوکلتوتید ژن آمینو پپتیداز n1 آنوفل استفنسی شناسایی شد که دارای شباهت بالغ بر 87 درصد با ژن مشابه در آنوفل گامبیه است. جایگاه فعال آنزیم (اسید آمینه227-216) در پستانداران از جمله انسان در این آمینو پپتیداز نیز حفاطت شده بود. موتیف gamen در موقعیت 359-355نیز در این آمینوپپتیداز حفاظت شده است که جهش در اسید آمینه گلوتامیک باعث غیر فعال شدن کامل آنزیم میشود. این توالی دارای موتیف اضافه تری به نام defensin نسبت به آنوفل گامبیه است که در سلول های حشرات و حیوانات خاصیت آنتی باکتریال دارند.این یافته برای اولین بار در جهان ثابت می کند که آمینو پپتیداز معده میانی یکی از آنوفل ها دارای خاصیت آنتی باکتریال است. بررسی بیوانفورماتیک، توالی حفاظت شده gaaggcatt را در این ژن شناسائی کرد که پروتئین های تولیدی توسط آن دارای خاصیت اپیتوپی بوده،که می تواند به پاراتوب های تولید شده به وسیله mhc i متصل شود که تائیدی بر کاندید بودن این ژن بعنوان واکسن می باشد.همچنین در این تحقیق نواحی از ژن آرستین و یکی از ژن های خانواده سرین ترئونین کیناز شناسائی شدند.آرستین در بویائی و مقاومت به سموم حشره کش نقش دارد از طرفی، سرین ترئونین کیناز ها در تکثیر ، تمایز و آپوپتوزیس سلول ها، چرخه انسولین وتخمک زایی پشه ماده نقش دارند. لذا با توجه به پراکندگی و ظرفیت انتقال آنوفل استفنسی (ناقل اصلی مالاریای منطقه خاور میانه تا خاور دور و چین) نتایج این طرح می تواند به منظور تولید یک tbv برای کلیه کشورهای منطقه ذکر شده کاربرد داشته یافته های این تحقیق می تواند برای سازمانهای بین المللی که در مبارزه و کنترل مالاریا نقش دارند،خصوصا who، ارزشمند باشد. واژگان کلیدی: آنوفل استفنسی ، آنزیم آمینو پپتیداز n1، واکسن ممانعت کننده از انتقال و بیماری مالاریا