نام پژوهشگر: فرزانه گلخو
فرزانه گلخو فرناد نصیرزاده
سازمانها برای بقا در بازارهای تجاری، رقابت پذیری، کسب درآمد و توسعه اقتصادی-اجتماعی، چشم انداز و اهداف بلند مدت خود را در قالب انتخاب درست پروژه ها و اجرای موثر و کارآمد آنها دنبال می کنند. انتخاب پروژه در سازمانهای پروژه محور یک تصمیم حیاتی و دینامیک بوده و اداره این گونه سازمانها به این صورت، چالش های خاصی را برای آنها ایجاد می کند. به دلیل آنکه که مدیریت سبد پروژه به اینکه "چه پروژه ای را باید بپذیریم" و" چه پروژه ای را باید رد کنیم" پاسخ می دهد و در میان ضرورت های استراتژیکی و عملیاتی سازمان تعادل ایجاد می نماید، میتوان مدیریت سبد پروژه را راهی برای دستیابی به بهترین سطح تجاری تعریف کرد، به گونه ای که مدیر ارشد با اجرای صحیح مدیریت سبد پروژه به عنوان یک ابزار، به سازمان در جهت تحقق اهدافش کمک می کند. لذا در مدیریت سبد پروژه مهم ترین موضوع این است که این سبد باید شامل چه پروژه هایی باشد. انتخاب صحیح این پروژه ها منجر به افزایش موفقیت مدیریت سبد پروژه است و هر چه ترکیب پروژه ها درون سبد مناسب تر باشد، احتمال تحقق مأموریت سازمان افزایش خواهد یافت. با توجه به اهمیت استفاده از مدیریت سبد پروژه و مزایای حاصل از به کارگیری آن و لحاظ این نکته که برخلاف مدیریت پروژه و مدیریت طرح که بر انجام درست کار تمرکز دارند، مدیریت سبد پروژه بر انجام کار درست تأکید دارد، انتخاب پروژه در سبد پروژه ها که از اولین گام های فرآیند مدیریت سبد پروژه است دارای اهمیت بسزائی است. در این تحقیق به توسعه و ارائه مدلی پرداخته می شود که از روش پویایی سیستم که یک روش شبیه سازی شی گرا می باشد برای مدلسازی کیفی عوامل موثر بر انتخاب سبد پروژه در یک سازمان استفاده می نماید. روش پویایی سیستم پیشنهادی میتواند تعاملات پیچیده موجود بین عوامل اثرگذار را نیز بخوبی مدلسازی نماید. سپس مدل تصمیم گیری چند معیاره گروهی فازی برای انتخاب مناسب سبد پروژه بکار گرفته شده و اولویت بندی پروژه ها، با توجه به میزان اهمیت و تاثیرگذاری فاکتورها و عوامل اثرگذار در انتخاب صحیح پروژه ها و با در نظر داشتن اندرکنشهای پیچیده موجود بین این عوامل انجام می گردد. در این مدل همچنین روش جدیدی برای محاسبه وزن نسبی تصمیم گیران با استفاده همزمان از ارزیابی تصمیم گیران از یکدیگر و ارزیابی مدیر گروه از تصمیم گیران پیشنهاد گردیده است. پس از توسعه مدلِ انتخاب سبد پروژه با در نظر گرفتن فاکتورها و عوامل اثرگذار و تعاملات پیچیده موجود بین آنها، کاربرد و کارائی این مدل در فرآیند انتخاب سبد پروژه در شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس که شرایط مورد نیاز برای به کارگیری این مدل در یک سازمان را دارا می باشد، مورد بررسی قرار گرفته است. لازم به ذکر است که پژوهش حاضر بر اساس جهت گیری، نوعی پژوهش کاربردی و از لحاظ استراتژی نوعی پژوهش پیمایشی است، چرا که در پی آنیم که با گردآوری داده ها و اطلاعات، به شناخت بهتر و کامل تری از وضع موجود برسیم. در مسیر گردآوری اطلاعات از هر دو شیوه گردآوری اطلاعات، یعنی روش کتابخانه ای و روش میدانی بهره برده شده است. پرسشنامه مهمترین ابزاری است که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است.