تغییر و تحول شهرها به دلیل وجود کارکردهای متنوع و پیچیده و همچنین به دلیل نیاز به انطباق با شرایط متغیر اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و زیست محیطی اجتناب ناپذیر است. پایان نامه حاضر با عنوان تحلیل تغییر و تحولات کاربری زمین در منطقه چهار شهر تهران با هدف شناخت چیستی و چرایی تغییر و تحولات کاربری زمین در این منطقه انجام گرفته است. فرض اصلی این پژوهش این بوده که تحولات کاربری زمین در منطقه چهار تحت تاثیر طرحهای شهری اتفاق افتاده و به عبارتی دیگر طرح های رسمی شهری هدایتگر تحولات کاربری اراضی در منطقه مذکور بوده اند. برای پاسخ داده به سوالات پژوهش، تغییر و تحولات کاربری زمین در منطقه 4 با دیدی تاریخی مطالعه شدو در بستر مطالعات کالبدی، تحولات جمعیتی و اقتصادی منطقه نیز از نظر گذرانده شد. پس از تجزیه و تحلیل وضعیت کاربری های مختلف منطقه در گذشته و وضع موجود و همچنین تحلیل کاربری ها در نواحی منطقه به کمک جداول و نمودارها و تکنیکهای آماری و شناسایی پدیده هایی چون بی قوارگی شهری و نابرابری و پراکنش نامناسب کاربریها در نواحی مختلف منطقه، به این نتیجه رسیدیم که رشد نامتعارف و گسترش بی رویه منطقه، تحت تاثیر تحولات کلی کلانشهر تهران و ملهم از شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور بیشتر ب اثر بورس بازی و رانت خواری زمین و سیاستگذاری های شهری نامدون، نسنجیده و با نگرش مقطعی و بخشی و نیروهای نامریی بازار اتفاق افتاده است و طرحهای رسمی شهری به عنوان اسناد هدایت توسعه کالبدی شهر بیشتر دنباله رو مولفه های مذکور بوده اند و آنچنان تاثیری در روند تغییر و تحولات کاربری زمین نداشته اند.