نام پژوهشگر: مرتضی فریدی
مرتضی فریدی غلام حسین اعرابی
این رساله که تحت عنوان طلاق و حقوق زن از دیدگاه آیات و روایات تدوین و دارای مقدمه و دو بخش است، بخش اول دارای شش فصل و بخش دوم شامل چهار فصل و در آخر هم مباحثی تحت عنوان مباحث تکمیلی ذکر شده است. در مقدمه آمده است : قرآن کریم مشتمل بر تعالیم حیات بخش است که ضامن سعادت بشر در دو جهان است قرآن مجید تمام مردم را اعم از زن و مرد مخاطب ساخته و تکالیف هر کدام را روشن نموده است که اگر بشر طبق دستورات قرآن کریم عمل کند به هیچ کس ظلم نشده و همه افراد به حقوق مسلم خود خواهند رسید. در بخش اول بحثی با عنوان ضرورت شناخت حقوق زن در جامعه مطرح گشته و امده است یکی از موضوعاتی که در قرآن کریم از آن سخن به میان آمده است حقوق زن به عنوان یک فرد انسان و تکالیف خاص آنان است که ما به آن حقوق زن در اسلام می گوییم. از آنجایی که زن نصف جامعه انسانی را تشکیل می دهد و جنبه محوری دارد سعادت و شقاوت جامعه در گرو صلاح و فساد این دسته است. هر گونه افراط و تفریط نسبت به حقوق آن جامعه را دچار مشکل می کند. در فصل اول نقش خانوادگی و اجتماعی زن مورد بررسی قرار گرفته و آمده است در اسلام مرد و زن هر دو از مواهبی مانند فکر اراده و اختیار برخوردارند هر دو می توانند در تمام امور فعالیت و مالک نتیجه کار خود شوند و تصرفاتی انجام دهند این آزادی ارمغان اسلام است که در طول تاریخ از آن خبری نبوده است. در فصل دوم مساله ارث بحث شده و آورده شده همانطور که زن قبل از اسلام از ارث محروم بود تمدن های یونانیان، رومیان، یهودیت و مسیحیت نیز زنان را موجودات ضعیف و فاقد حق ارث می دانستند اما با ظهور اسلام تمام سنت های غلط منسوخ و زنان از حق ارث برخوردار شدند، در فصل سوم تفاوت ارث زن و مرد و علل دوبرابر بودن سهم مرد بررسی شده است. در فصل چهارم مساله مهریه بررسی و اشاره به تاریخچه مهر در ادوار و جوامع شده و اسلام مهریه را حق مسلم زنان دانسته و کم بودن مهریه و بخشیدن آن به شوهر مورد تشویق قرار گرفته است. در فصل پنجم وجوب نفقه برای مرد و انواع نفقه بررسی شده است. در فصل ششم حقوق اخلاقی و قانونی همسران مورد بحث قرار گرفته و آمده است که از نظر اسلام به مجرد خواندن عقد زن و مرد تعهدات و وظایفی نسبت به هم پیدا می کنندکه آیات و روایاتی در این مورد ذکر شده است. در بخش دوم مطالبی تحت عنوان عوامل استحکام پیوند خانواده ذکر و بهترین عوامل را محبت، صمیمیت، احترام متقابل، گذشت و تفاهم دانسته و صفات خوب همسران را بیان و از طلاق به عنوان فاجعه بزرگ خانوادگی یاد نموده است. در فصل اول این بخش به تاریخچه طلاق و قوانین طلاق در تمدن های بدوی اشاره شده است. در فصل دوم طلاق در عربستان قبل از اسلام و طلاق های غیرصریح رایج آن زمان بیان شده است. در فصل سوم نظام طلاق در اسلام و نیز اهمیت ازدواج و مغبوضیت طلاق مورد تاکید و راهکارهای اسلام برای به هم نخوردن زندگی خانوادگی ذکر شده است. در فصل چهارم اینکه چرا اسلام طلاق را به مرد داده است و آیا این کار ظلم به زن نیست؟ مورد بررسی قرار گرفته و با سوال و جوابی از حضرت امام این مورد بحث خاتمه پیدا کرده است. در پایان مباحثی تحت عنوان مباحث تکمیلی ذکر شده که عبارتند از 1- موانع افزایش طلاق 2- اقسام طلاق 3- شرایط و ارکان طلاق 4- مساله عده 5- حکمت و فلسفه عد در پایان خلاصه و نتیجه گیری به عمل آمده است.