پژوهش حاضر به بررسی سیر تاریخی تشیع در حجاز، تا پایان قرن دوم هجری پرداخته است. حجاز، زادگاه اسلام، تشیع و موطن پیامبر(ص) و ایمه معصومین(ع) می باشد. تشیع، مذهبی است که اعتقاد دارد امام علی(ع) و اولاد طاهرینش توسط پیامبر(ص) ، برای امامت منصوب شده اند. پس از رحلت پیامبر اسلام(ص) عده ای از سران انصار و مهاجرین، با نادیده گرفتن اعلام مکرر پیامبر(ص) در مورد جانشینی علی(ع) برای خلافت، با دسیسه خلیفه تعیین کردند؛ و علی(ع) ناچار برای حفظ اساس اسلام، از خلافت که حق ایشان بود، گذشت، ولی همواره به بیان حقانیت خود می پرداخت. جامعه نخستین شیعه از اصحاب گران قدر پیامبر(ص) بودند، که تشیع را به نسل های بعد منتقل کرده، و پس از خلافت عثمان، از لحاظ سیاسی زمینه خلافت علی(ع) را مهیا کردند. بی عدالتی ها و قوم گرایی خلیفه سوم، و سخت گیری بر مردم، موجب شد تا به تحریک زبیر، طلحه و عمرو بن عاص، مردم علیه عثمان شوریده و او را به قتل برسانند، و در سال 35 هجری با علی(ع) بیعت کردند. خلافت آن حضرت چهار سال و پنج ماه ادامه داشت، و در این مدت، روش پیامبر را معمول داشته، و عمال نالایق را برکنار کرده، و بیت المال را عادلانه بین مردم تقسیم می کرد. همین امر باعث نارضایتی بعضی از صحابه گردید، و جنگ های داخلی بر علیه آن حضرت به راه افتاد. سرانجام علی(ع) توسط یکی از خوارج به شهادت رسید. دوران بنی امیه، که از سال 40 تا 132 هجری ادامه داشت، دشوارترین زمان برای شیعیان بود. شهادت امام حسن(ع) و امام حسین(ع) ، و جمع زیادی از شیعیان به دست بنی امیه انجام گرفت، و شیعیان دچار سختی های فراوانی گردیدند. در این مدت، فعالیت های تبلیغی امامان معصوم(س)، و تربیت شیعیان و بیش از چهار هزار شاگرد، باعث گسترش و شکوفایی تشیع گردید. اما به خاطر حوادثی که صورت گرفت، متأسفانه تشیع دچار انحرافاتی گشت، و به انشعابات مختلفی چون امامیه، زیدیه و اسماعیلیه تقسیم شد.