رساله حاضر در راستای تبیین نقش علماء دینی در انقلاب اسلامی افغانستان پیرامون نقش موثر و تاثیر گذار روحانیت در انقلاب اسلامی افغانستان در چهار فصل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پرسش اساسی این نوشتار این است که روحانیت در ایجاد و هدایت و پیروزی انقلاب اسلامی افغانستان چه تاثیری داشته اند؟ پاسخ پرسش مزبور را در محورها و فصول زیر دنبال خواهیم کرد: در فصل اول: زمینه ها و عوامل شکل گیری انقلاب اسلامی تبیین شده که در محورهایی چون: 1- استبداد سیاسی، 2- رقابت سیاسی، 3- تعارض دین و دولت، 4-تعارض روحانیت و دولت مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد. در فصل دوم: نیروهای مذهبی موثر بر انقلاب اسلامی تبیین شده به ذیل عناوین زیر به بحث گذاشته است: 1- طبقه بندی نیروهای مذهبی 2- نیروهای مذهبی تاثیرگذار، 3- هماهنگی و انسجام نیروهای شیعه و سنی اعم از حوزوی و دانشگاهی. در فصل سوم: روحانیت و انقلاب اسلامی از دوره حکومت عبدالرحمان تا حکومت طالبان مورد تحقیق اجمالی قرار گرفته و در محورهای زیر به بحث گذاشته شده است: 1- روحانیت و مخالفت با رژیم حاکم. 2-روحانیت و تبیین تحداف جهاد. 3- روحانیت و ماهیت جهاد گران و معرفی جهادگران افغانستان به جهان و .... 4-آسیب شناسی روحانیت. 5-حکومت طالبان. 6- جمع بندی و تحلیل یافته ها