پایان نامه ی حاضر با عنوام فرهنگ کنایات سلسله الذهب، سلامان و ابسال و تحفه الاحرار از مثنوی های هفت اورنگ جامی شاعر و عارف نامی ایران است. پس از تصویب موضوع پایان نامه کتاب هفت اورنگ جامی را (با تصحیح و مقدمه مرتضی مدرس گیلانی) تهیه نمودم و پس از مطالعه کتابهایی درباره دانش بیان و مطالعه هفت اورنگ و مقدمه دیوان، فیش برداری آغاز گردید، این مرحله با مساعدت و راهنمایی های استاد راهنما و استاد مشاور محترم به پایان رسید. بعد از اتمام فیش برداری ، کنایه ها بر اساس حروف الفبا تنظیم شد سپس تدوین انجام گردید : پایان نامه شامل یک مقدمه و دو فصل می باشد. در مقدمه زندگی نامه، شیوه شاعری و آثار جامی مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان پی نوشت ها ارایه گردیده است. فصل اول شامل تعاریف است. در این فصل تعریف علم بیان و کنایه و انواع آن مورد بررسی قرار گرفته است و مثالهایی برای هر کدام ذکر شده است و در پایان این فصل نیز پی نوشت ها ارایه گردیده است. در فصل دوم که متن اصلی پایان نامه است شامل کنایات مثنوی های مذکور می باشد و انواع کنایات هر مثنوی بر اساس حروف الفبا تنظیم شده است. در پایان این فصل نیز پی نوشت های آن درج گردیده است. باید گفت شاعر به جادوی کنایه پی برده و از فن کنایه به بهترین شیوه استفاده کرده است و همین امر بر زیبایی سخن وی افزوده و آن را پر رنگ تر نموده است. به طوریکه در لابلای اشعار وی انواع کنایه موج می زند و سخن وری و هنرمندی وی را به اثبات می رساند.