نام پژوهشگر: صحبت اله حسنوند
بتول ملکی صحبت اله حسنوند
پس از حوادث مهمی که در تاریخ اسلام برای اهل بیت? رخ داد، خون تازه ای در کالبد امت اسلامی به جریان افتاد و پژواک آن در طول قرن ها طنین افکن شد. ادبیات از مهم-ترین حوزه هایی بود که از این حوادث به طور روشن متاثر شد، به گونه ای که بخش قابل ملاحظه ای از ادبیات متعهد کشورهای اسلامی به زبان های مختلف اعم از عربی، فارسی، ترکی و... به بیان این حوادث اختصاص یافت. این گونه دلسروده ها نه تنها مفاهیم اعتقادی تشیع را نزد شیعیان ریشه دارتر ساخته بلکه ذکر فضایل اهل بیت? را به زبان شعر ماندگارتر کرده است. صاحب بن عباد؛ این سیراب گشته ی چشمه سار اهل بیت? نیز در نشر فرهنگ و فضایل این خاندان پاک کوشیده و همواره در مسیر معرفی اسلام راستین ثابت قدم و استوار بوده و عقاید خویش را در قالب شعر بیان کرده است. در این پژوهش برآنیم تا با روش توصیفی-تحلیلی پس از بیان اوضاع سیاسی-فرهنگی عصر شاعر و شرح زندگی نامه ی وی به بررسی و تحلیل ویژگی های فنی شعر صاحب و مضامین شعری ایشان پیرامون اهل بیت? بپردازیم.
معصومه یابنده صحبت اله حسنوند
علوم ادبی در میان علوم پیش نیاز تفسیر قرآن، جایگاه ویژه ای دارند و احاطه بر آن ها از شرایط ضروری مفسر قرآن است. این علوم از زمان تدوین تا به امروز همواره در اغلب کتاب های تفسیری مورد استفاده بوده اند. دو تفسیر المیزان و الکشاف از تفاسیر مهم و معتبری هستند که جهت گیری تفسیری نویسندگان آن ها در به کارگیری علوم ادبی اساساً با هم متفاوت است. تفسیر کشاف تفسیری با رویکرد بیشتر ادبی و تفسیر المیزان تفسیری با رنگ فلسفی و سرشار از مباحث اجتماعی و در عین حال دربردارنده ی مباحث ادبی است. در این پژوهش سعی شده با بررسی مباحث ادبی دو تفسیر المیزان و الکشاف در جزء اوّل قرآن کریم، روش های استفاده از علوم ادبی در آن ها مقایسه شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد هرچند استفاده از علوم ادبی در این دو اثر یکسان نیست اما کاربردهای این علوم در موارد متعددی مانند هم است. مقایسه ی نحوه ی طرح بحث های ادبی در این دو تفسیر نیز نشان می دهد استفاده ی نویسنده ی کشاف از علوم ادبی تنها به صورت استفاده ی ابزاری نیست بلکه این مفسر برای مباحث ادبی، موجودیتی در خور توجه و اعتباری ویژه قائل است در حالی که نگاه نویسنده ی المیزان به این علوم نگاه ابزاری و به منزله ی وسیله ای برای رسیدن به معنی آیات و اشاره به زیبایی های ادبی آن ها است.