نام پژوهشگر: علی اکبر ایزذی فرد
بهزاد قنبرتبار فخرالدین اصغری آقمشهدی
چکیده: از جمله موضوعات مورد بحث در کتب فقهی و حقوقی، موضوع شرکت های چهارگانه ی عنان، ابدان، وجوه و مفاوضه است که از تقسیمات و انواع ذکر شده از شرکت می باشند. قطع نظر از اصالت عقد شرکت، در فقه شیعه و اهل سنّت در ذکر انواع و ویژگیها و شرایط شرکت های چهارگانه اختلافاتی مشاهده می گردد. با توجه به نقش و جایگاه شرکت ها در زندگی روزمره اجتماعی، تحقیق در خصوص علت صدور احکام بطلان ضروری می نماید. جهت نیل به این مهم، پس از ذکر کلیاتی در مورد شرکت به بیان تعاریف فقیهان و حقوقدانان از این شرکت ها پرداخته و اهّم دلایل مربوط به صحّت و بطلان بیان گردیده است و سعی در تبیین دلایل بر اساس موازین فقهی و حقوقی، ضمن در نظر گرفتن نیاز عرف به عقود مشارکتی گشته است. لذا، حکم صحت شرکت عنان مورد تائید قرار گرفته و با نقد و ردّ دلایل بطلان شرکت ابدان، صحّت آن نتیجه گیری شده است و با توجّه به تعاریف متعدد از شرکت وجوه، حکم بطلان تعریف مشهور منطبق با موازین فقهی و حقوقی تلقّی گردید. اما دلایل بطلان در خصوص سایر تعاریف دلالت کافی نداشته است.همچنین، ضمن تأیید و پذیرش حکم بطلان تعریف مشهور از شرکت مفاوضه، مانعی در پذیرش و کاربرد تعریف غیر مشهور از این شرکت دیده نشده است.