بررسی ساختار جنگل، برای درک بسیاری از مسائل اکولوژی و مدیریت جنگل ضروری است. به طور کلی به منظور بررسی ساختار جنگل سه جنبه تنوع موقعیت مکانی، تنوع گونه ای (آمیختگی) و تنوع ابعاد درختان در نظر گرفته می شود. به منظور مدیریت صحیح اکوسیستم های جنگلی، به شاخص هایی نیاز است که بتوان با صرف کمترین هزینه و زمان بیشترین اطلاعات را در رابطه با وضعیت فعلی ساختار جنگل و پایش تغییرات آن بدست آورد. در این تحقیق، با استفاده از شاخص های کلارک و اوانز، زاویه یکنواخت، شانون، آمیختگی، اندازه مساحت تاج پوشش، اختلاف مساحت تاج پوشش و همچنین توابع همبستگی جفتی و همبستگی ویژگی ها به بررسی هر سه جنبه ساختار منطقه قلعه گل پرداخته شد. به منظور جمع آوری اطلاعات مورد نیاز این تحقیق آماربرداری صد در صد از محدوده ای به وسعت 32 هکتار در محدوده مورد مطالعه صورت گرفت. میانگین شاخص های کلارک و اوانز و زاویه یکنواخت به ترتیب 80/0 و 47/0 محاسبه شد که نشان دهنده ی توزیعی مابین تصادفی و کپه ای است. تابع همبستگی جفتی با بررسی تعداد جفت درختانی که در فواصل بین درختی مختلف قرار گرفته اند نشان داد تعداد جفت درختانی که دارای فاصله بین درختی کمتر از 5 متر نسبت به یکدیگر هستند دارای موقعیت مکانی کپه ای می باشند. میانگین شاخص های شانون وینر و آمیختگی به ترتیب 25/0 و 06/0 محاسبه شد. با توجه به این که منطقه مورد مطالعه بیشتر از گونه بلوط تشکیل شده است، ارزش شاخص آمیختگی پایین محاسبه گردید. مقدار میانگین شاخص اندازه مساحت تاج پوشش 50/0 محاسبه شد که نشان دهنده ی غالبیت ابعاد تاج گونه های بلوط، افرا کیکم، زالزالک و گلابی و مغلوب بودن گونه های شن و ارژن می باشد. همچنین مقدار شاخص اختلاف مساحت تاج پوشش که به کمی سازی اختلافات موجود بین درختان مجاور یکدیگر از نظر سطح تاج پوشش می پردازد، محاسبه شد. مقدار میانگین این شاخص برای کل درختان موجود در منطقه 48/0 محاسبه شد، که نشان دهنده ی اختلاف آشکار بین درختان از نظر سطح تاج پوشش است. نتایج حاصل از تابع همبستگی ویژگی ها نشان داد جفت درختانی که در فاصله کمتر از 7 متر نسبت به یکدیگر قرار گرفته اند دارای سطح تاج پوششی کمتر نسبت به متوسط درختان محدوده مورد مطالعه هستند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که جنگل منطقه قلعه گل از نظر تنوع زیستی در وضعیت نگران کننده و نامناسبی قرار دارد. بنابراین می توان با برنامه ریزی مناسب از این روند کاهشی تنوع زیستی که طی سالیان اخیر شدت گرفته جلوگیری کرد. البته همین جنگل از نظر موقعیت مکانی و تنوع ابعاد هنوز در وضعیت مناسبی قرار دارد.

بررسی ساختار از مهم ترین ابزارها در مدیریت پایدار جنگل است. به منظور بررسی سه ویژگی تنوع موقعیت مکانی، تنوع گونه ای و تنوع ابعاد گونه های چوبی در جنگل های سامان عرفی پرک خرم آباد، شاخص های مختلفی از جمله شاخص های مبتنی بر نزدیک ترین همسایه مورد استفاده قرار گرفتند. بدین منظور با استفاده از طرح منظم تصادفی تعداد 85 قطعه نمونه ی دایره ای شکل 12 آری در منطقه برداشت و اطلاعات جمعآوری شده مورد آنالیز قرار گرفتند. در بررسی موقعیت مکانی، میانگین شاخص های کلارک-اوانز و زاویه یکنواخت به ترتیب 935/0 و 449/0 محاسبه شد که بیانگر موقعیت مکانی تصادفی درختان در جنگل و چیدمان منظم آن ها در گروه های ساختاری می باشد. از نظر تنوع گونه ای شاخص سیمپسون با میانگین 195/0 بیانگر تنوع کم گونه های چوبی در جنگل های مورد مطالعه است. غنا و یکنواختی گونه ای به ترتیب با استفاده از شاخص های مارگالف و اسمیت-ویلسون 334/0 و 278/0 محاسبه شد، که حاکی از ضعیف بودن این جنگل ها از نظر غنا و یکنواختی گونه های چوبی است. آمیختگی گونه ها نیز بر اساس شاخص آمیختگی با میانگین 181/0، بسیار ناچیز است. در بررسی تنوع ابعاد، میانگین شاخص های چیرگی تاج پوشش و تمایز تاج پوشش به ترتیب 449/0 و 519/0 به دست آمد که نشان می دهد نیمی از درختان همسایه دارای تاج بزرگ تر و نیمی دیگر دارای تاج کوچک تر از درختان مرجع بوده و به طور کلی درختان همسایه از نظر تاج پوشش دارای اختلاف آشکاری با یکدیگر هستند. بر اساس شاخص اهمیت نسبی مشخص شد که گونه های بلوط، کیکم، زالزالک و گلابی وحشی دارای بیش ترین و گونه های شیرخشت، بادام کوهی و بید دارای کم ترین اهمیت نسبی هستند. هم چنین در این تحقیق مشخص شد که درجه یا درصد تاج پوشش این جنگل ها، برابر 98/34 است که از نظر انبوهی، تنک تلقی می شوند. بنابراین می توان استنباط کرد که جنگل های مورد مطالعه از لحاظ ساختاری وضعیت نامطلوبی دارند. از این رو لزوم برنامه ریزی و اتخاذ تصمیمات صحیح مدیریتی با تأکید بر حفاظت و حمایت این اکوسیستم های ارزشمند بیش از پیش احساس می گردد.