چکیده پایان نامه شماره 105-1 دکتری تخصصی دانشگاه ارومیه سال تحصیلی: 1392-1391 نگارنده: محمدرضا حسینچی قره آغاجی عنوان پایان نامه: اثراسید جیبرلیک بر روی ساختارآناتومیکی و هیستولوژیکی و عملکرد تولید مثل بیضه موش های صحرایی. اسید جیبرلیک برای بهبود جوانه زنی، گل دهی، تکثیر و لقاح در طیف گسترده ای از محصولات کشاورزی، میوه ها و سبزیجات مورد استفاده قرار می گیرد. اطلاعات کمی در مورد اثرات اسید جیبرلیک بر روی پستانداران وجود دارد و اثرات بالقوه خطرناک آن بر روی سلامت انسان نسبتاٌ ناشناخته می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات ga3 در بافت بیضه است. به منظور ارزیابی تعداد لنفوسیت ها و سلولهای لیدیگ، شاخص بازسازی (ri)، شاخص تمایز لوله (tdi)، شاخص اسپرمیوژنز (spi)، شاخص میوزی (mi) و ارزیابی تعداد اسپرم ها، قابلیت زنده ماندن اسپرم ها (توسط رنگ هماتوکسیلین ائوزین)، بلوغ اسپرم ها (توسط رنگ آنیلین بلو)، آسیب dna در کروماتین اسپرم ها (توسط رنگ آکریدین اورنج) و تحرک اسپرم در موشهای نر بالغ نژاد اسپراگ داولی. سرانجام، بررسی اثر ga3 بر میزان باروری آزمایشگاهی در روزهای 15، 30 و 45 در رت ها. علاوه بر این تاثیر بالقوه ga3 بر میزان مالون دی-آلدئبد (mda) در بافت بیضه اندازه گیری شد. و میزان کربوهیدرات سیتوپلاسمی، انباشت چربی و میزان آلکالین فسفاتاز در مقاطع بافتی بیضه ها مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این، غلظت سرمی هورمون تستوسترون، هورمون لوتئینی (lh) و هورمون محرک فولیکول (fsh) اندازه گیری شد. این مطالعه بر روی 90 سر موش صحرایی نر بالغ (نژاد sprague-dawley با وزن 10±180 گرم) انجام شد. رت ها در شش گروه مساوی، که هر گروه حاوی پنج سر موش صحرایی بود طبقه بندی شدند: 1- این گروه به عنوان گروه کنترل بدون تجویز ga3و یا ماده ای نگهداری شدند. 2- حیوانات در گروه اورال اسید جیبرلیک را به مدت 15، 30 و45 روز (mg/kg10) با حجم 2/0 میلی گرم به صورت خوراکی و روزانه دریافت کردند. 3- حیوانات در گروه کنترل-شم اورال الکل متانول یک درصد را به مدت 15، 30 و 45 روز با حجم 2/0 میلی گرم به صورت خوراکی و روزانه دریافت کردند. 4- حیوانات در گروه تزریق داخل صفاقی ip1 اسید جیبرلیک را به مدت 15، 30 و 45 روز (mg/kg2) با حجم 2/0 میلی گرم به صورت تزریق داخل صفاقی و روزانه دریافت کردند. 5- حیوانات در گروه تزریق داخل صفاقی ip2 اسید جیبرلیک را به مدت 15، 30 و 45 روز (mg/kg20) با حجم 2/0 میلی گرم به صورت تزریق داخل صفاقی و روزانه دریافت کردند. 6- حیوانات در گروه کنترل-شم تزریق داخل صفاقی الکل متانول یک درصد را به مدت 15، 30 و 45 روز با حجم 2/0 میلی گرم به صورت تزریق داخل صفاقی و روزانه دریافت کردند. پس از 15، 30 و 45 روز از رت ها خونگیری شد و سپس رت ها کشته شدند. بیضه و اپیدیدیم به سرعت جدا شده و بیضه ها وزن شدند. دم اپیدیدیم به محیط htf حاوی 4 میلی گرم آلبومین سرم گاوی (bsa) در هر میلی لیتر منتقل شد و این محیط به مدت 30 دقیقه در انکوباتور co2 با دمای 37 درجه سانتیگراد قرار داده شد تا اسپرم ها بتوانند وارد محیط کشت شوند. پس از آن، اسپرم های موجود در محیط کشت به منظور بررسی تعداد کل اسپرم ها، درصد اسپرم های زنده، اسپرم های نابالغ، اسپرم های با کروماتین آسیب دیده و لقاح داخل آزمایشگاهی مورد استفاده قرار گرفت. تخمک ها بعد از تزریق هورمون های pmsg وhcg از رت های نابالغ به دست آمد. در مطالعه حاضر، محیط کشتmr1ecm به عنوان محیط لقاح استفاده شد و تخم ها به محیط کشت mr1ecm تازه منتقل شدند تا به مرحله بلاستوسیست برسند. گروه های دریافت کنندهga3 کاهش معنی داری را در فعالیت اسپرماتوژنز (شاخص تمایز لوله ای، شاخص اسپرماتوژنز، شاخص بازسازی و شاخص میوزی)، ارتفاع اپیتلیوم لوله های منی ساز، تعداد سلول های لیدیک و افزایش معنی داری در تعداد لنفوسیت ها و همچنین بسیاری از تغییرات بافتی شامل آتروفی لوله های منی ساز، آپلازی سلول زایا، احتقان عروقی، ارتشاح سلولهای التهابی، تهاجم لنفوسیت، تجمع مایع ادم و گسترش فضای بینابینی در بافت همبند بین لوبولی را نشان دادند (05/0p<). علاوه بر این کاهش معنی داری (05/0p<) در سطح سرمی هورمون تستوسترون و افزایش در سطح سرمی هورمون lh مشاهده شد. علاوه بر این، سطح مالون دی-آلدئید (mda) در بافت بیضه در گروه دریافت کننده ga3افزایش یافت. مشاهدات ارائه شده ما را به این نتیجه می رساند که تجویز ga3 باعث پراکسیداسیون محتوای لیپید ی و تغییر سیستم آنتی اکسیدانی در بیضه رت ها می شود. این داده ها، همراه با تغییرات، نشان می دهد که ga3 باعث ایجاد استرس اکسیداتیو در رت ها در طول دوره دریافت این ماده می شود. سلولهای رده اسپرماتوژنز در گروه هایga3 ، واکنش های قوی تری را به رنگ آمیزی آلکالن فسفاتاز از خود به نمایش گذاشتند. این مطالعه نشان داد که اسید جیبرلیک می تواند تحرک و تعداد کل اسپرم ها در گروه های ga3را کاهش دهد. از طرف دیگر اسید جیبرلیک می تواند باعث افزایش تعداد اسپرم های دارای آسیب کروماتین و اسپرم های نابالغ گردد. همچنین درصد لقاح، جنین های دو سلولی و بلاستوسیست در گروه های ga3به طور قابل توجهی کاهش یافته است. می توان نتیجه گرفت که، ga3 باعث القاء استرس اکسیداتیو در بافت بیضه می شود. بنابراین نهایتاً موجب کاهش تکامل جنین ها می شود. تمامی داده ها با استفاده از نرم افزار anova با آزمون تعقیبی بن فرونی (05/0p<) مورد بررسی قرار گرفتند. واژه های کلیدی: اسید جیبرلیک، استرس اکسیداتیو، آسیب dna، فرآیند بلوغ هسته اسپرم، لقاح، بیضه، اسپرم، اسپرماتوژنز

هدف: پولگون یک ترکیب آروماتیک می باشد که در بسیاری از گیاهان یافت می شود. پولگون در زمینه های متعدد برای طعم دار کردن مواد غذایی، نوشیدنی ها و خمیر دندان ها مورد استفاده قرار می گیرد. این در حالی است که، تأثیر سوء این ماده بر روی بیان mrna آنزیم های آروماتیزی در بافت هایی مانند کبد و کلیه گزارش گردیده است. آروماتیزاسیون به منظور کنترل و تحریک فرآیند های اسپرماتوژنز و اسپرمیوژنز در بافت بیضه بسیار ضروری است. بنابراین در مطالعه حاضر سعی شده تأثیر پولگون بر روی پتانسیل آندوکرینی بیضه با ارزیابی سطوح mrna ، آنزیم سیتوکروم p450(cyp19) و بیان گیرنده های er? و تغییرات بافتی بیضه مورد ارزیابی قرار گیرد. مواد و روش کار 24 موش کوچک سفید آزمایشگاهی به شکل تصادفی انتخاب شدند و در چهار گروه کنترل- شم ( که ml3/0 نرمال سالین دریافت نموده بود) و گروه های آزمایشی تقسیم بندی شدند. گروه های آزمایشی شامل: گروه دز پایین mg/kg25، دز متوسطmg/kg50 و دز بالاmg/kg100بودند. متعاقب 35 روز، سطوح سرمی تستوسترون و استروژن ارزیابی شد. آسیب محتوی mrna سلول های زایگر و ضرایب تمایز لوله ای (tdi)، ضریب تجمعی (ri) و شاخص اسپرمیوژنز (spi) به ترتیب توسط میکروسکوپ های فلورسنت و نوری مورد ارزیابی قرار گرفت. فعالیت استروئیدوژنز سلول های لیدیگ با ارزیابی میزان ذخایر استروئیدی سلولی توسط میکروسکوپ فلورسنت بررسی شد. میزان mrna cyp19aromatase، گیرنده های er? توسط روش rt-pcr (نیمه کمیpcr) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. مضافاً اینکه شمارش اسپرمی، تحرک اسپرمی، فشردگی dna و آسیب dna نیز بررسی شد. نتایج پولگون سطوح سرمی تستوسترون و استروژن را در سطح معنی داری کاهش داد. مشاهدات بافت شناسی نشان دادند که درصد لوله های با tdi، ri، spi مثبت در گروه های آزمایشی کاهش معنی داری داشته است. آنالیزهای فلورسنت نیز نشان دادند که پولگون آسیب بسیار شدیدی به محتوی mrna سلول های زایگر وارد کرده بود. این آسیب ها به شکل وابسته به دز افزایش یافتند. مشاهدات نشان داد که پولگون بیان mrna cyp19را کاهش داده بود. بدین صورت که موش های گروه دز بالا کمترین میزانmrna cyp19را نشان داده بود. بیان ایمنوهیستوشیمیایی rt-pcr گیرنده های er? در دزهای پایین و متوسط افزایش و در دزهای بالا کاهش معنی داری را نشان داد. مضافاً اینکه موش های گروه های درمان شده با پولگون کاهش معنی داری را در تعداد سلول های لیدیگ (در یک میلی متر مربع ) و ذخایر استروئیدی این سلول ها نشان دادند. به طوریکه موش های گروه های درمان با دز بالای پولگون کمترین درصد سلول های لیدیگ با ذخایر استروئیدی را نشان دادند. کاهش قابل ملاحظه ای در تعداد اسپرم ها دیده می شد و عدم تحرک اسپرمی، عدم بلوغ هسته و آسیب dna در گروه های آزمایشی به شکل وابسته به دز افزایش معنی داری را نشان می داد. نتیجه گیری مشاهدات نشان دادند که، پولگون با کاهش میزان بیان mrnaی cyp19و گیرنده های er? سیستم آندوکرینی بیضه را تحت تأثیر قرار می دهد. کاهش پتانسیل آندوکرینی بافت بیضه به نوبه ی خود روند طبیعی اسپرماتوژنز و اسپرمیوژنز را دچار اختلال می نماید. مضافاً اینکه افزایش آسیب های وارده به سلول های لیدیگ و اپی تلیوم زایگر باعث بروز استرس اکسیدی می شود که آسیب های ناشی از پولگون را تشدید می نماید.