تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر سطوح مختلف جوانه میخک و ویتامین e برعملکرد، صفات کیفی تخم مرغ، مولفه های بیوشیمیای خون، شمارش میکروبی محتویات ایلئوم،هیستولوژی روده کوچک، پاسخ های ایمونولوژیک و شاخص های آنتی اکسیدانی خون و تخم مرغ در مرغ های تخمگذارانجام گردید. در این مطالعه تعداد 180 قطعه مرغ تخمگذار قهوه ای سویه لوهمن براون (43 هفته) در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی تحت تاثیر 9 تیمار، 5 تکرار و 4 مشاهده در هر تکرار قرار گرفتند. تیمارهای مورد مطالعه شامل سه سطح جوانه میخک (صفر، 2/0 و 4/0 درصد) و سه سطح آلفا توکوفرول استات(صفر، 20 و 200 واحد بین المللی در کیلوگرم جیره) بود. طول دوره آزمایش 70 روز (دو دوره 35 روزه) بود و10 روز نیز به عنوان دوره عادت پذیری در نظر گرفته شد.مولفه های عملکردی شامل خوراک مصرفی، ضریب تبدیل خوراک، درصد تولید، وزن تخم مرغ و بازده تولید تخم مرغ در سه بازه زمانی 35 روز اول، 35 روز دوم و کل دوره محاسبه گردید و شاخص های کیفی تخم مرغ در پایان دوره اول و دوم مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور بررسی پاسخ های ایمنی پرندگان، تزریق گلبول های قرمز گوسفندی(srbc) در دو زمان به فاصله 10 روز انجام و 6 روز پس از تزریق اول و 12 روز پس از تزریق دوم نمونه گیری از خون صورت گرفت. همچنین 10 روز قبل از اولین تزریق srbc واکسن نیوکاسل تجویز گردید و نمونه گیری از خون 6 روز پس از آن صورت گرفت.شمار تفکیکی گلبول های سفید (cbc) در پایان مرحله دوم آزمایش مورد ارزیابی واقع گردید. در پایان دوره آزمایش دو پرنده از هر قفس به منظور بررسی وزن نسبی کبد، طحال و پانکراس و همچنین نمونه برداری از محتویات ایلئوم و بافت مخاطی ژژنوم کشتار شدند. نتایجحاصل از این تحقیق نشان داد که بهره گیری از سطح 2/0 درصد جوانه میخک موجب کاهش جمعیت اشرشیاکلی و سالمونلا ایلئومی(05/0>p)، بهبود شاخص های سلامت روده و تیتر آنتی بادی علیه نیوکاسل (01/0>p)، کاهش غلظت مالون دی آلدئید زرده و افزایش وزن نسبی طحال و پانکراس(01/0>p) و نیز بهبود نسبی ضریب تبدیل غذایی(21/0p=) گردید. هر چند کاهش غلظت کلسترول پلاسما و تخم مرغ(05/0>p)، تری گلیسرید(06/0p=) و مالون دی آلدئید پلاسما (05/0>p)، فعالیت آنزیم های sgptو sgot(01/0>p)، نسبت هتروفیل به لنفوسیت (05/0>p)، وزن نسبی کبد (05/0>p) و نیز بهبود تیتر آنتی بادی ثانویه علیه srbc(01/0>p)وکیفیت داخلی تخم مرغ(05/0>p) به دنبال مصرف سطح 4/0 درصد پودر جوانه میخک بروز نمود. ارائه بالاترین سطح آلفاتوکوفرول استات منجر به کاهش فعالیت آنزیم های sgpt و sgot(01/0>p)، کاهش نسبت هتروفیل به لنفوسیت (05/0>p)، کاهش غلظت کلسترول (05/0>p)و مالون دی آلدئید زرده (01/0>p)، بهبود شاخص های سلامت روده، وزن نسبی طحال و پانکراس و نیز تیتر آنتی بادی ثانویه علیه srbc(01/0>p) گردید. همچنین به دنبال افزایش غلظت آلفاتوکوفرول جیره غلظت ویتامین e پلاسما و تخم مرغ به طور معنی داری افزایش یافت(01/0>p). لذا نتایج آزمایش حاضر بیانگر آن است که اگر چه بهره گیری از سطوح مختلف جوانه میخک و آلفاتوکوفرول استات اثرات مشخصی را بر صفات عملکردی پرندگان نداشت اما استفاده از این دو ترکیب آنتی اکسیدانی توانست موجبات بهبود شاخص های سلامت روده، پاسخ های ایمونولوژیک و نیز عملکرد سیستم های آنتی-اکسیدانی را جهت ارتقاء سلامت و حفظ کیفیت تولید فراهم آورد