نام پژوهشگر: مصیب سلاری نیا
مصیب سلاری نیا مجید محمودآبادی
باد یکی از عوامل مهم فرسایش خاک در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود. به دلیل پوشش گیاهی ضعیف در این نواحی، ذرات قابل انتقال خاک توسط باد حمل شده و منجر به ایجاد فرسایش بادی می گردد. پوشش سنگریزه موجود در سطح خاک های لخت و فاقد پوشش گیاهی بر شدت فرسایش بادی تاثیر دارد. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر مالچ سنگریزه ای بر شدت فرسایش بادی بوسیله دستگاه تونل باد انجام شد. به این منظور دو نمونه خاک 1 (لوم شنی) و خاک 2 (شنی لوم) با حداکثر اندازه ذرات 2 میلی متر تهیه شد. آزمایش ها به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در سه اندازه سنگریزه (ریز، متوسط و درشت) و چهار سطح پوشش سنگریزه (شاهد، 10، 20و 40 درصد)، تحت سه سرعت باد (2، 9 و 18 متر بر ثانیه)، و هر یک در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان دادکه با افزایش سرعت باد، شدت فرسایش افزایش می یابد وهمچنین افزایش درصد پوشش سنگریزه سطحی کاهش میزان شدت فرسایش را نشان داد. بیشترین میزان فرسایش در سرعت باد 18 متر بر ثانیه مربوط به خاک شاهد (فاقد سنگریزه) 2 بود وکمترین میزان آن در سرعت 2 متر برثانیه، تحت پوشش 40 درصدی سنگریزه متوسط در خاک 1 بود. نتایج بررسی توزیع اندازه ذرات رسوب نشان داد که نسبت به خاک های مورد مطالعه رسوب حاصل در همه سرعت های باد، اندازه ریزتری داشت. یافته های این تحقیق اهمیت در نظر گرفتن نقش پوشش سنگریزه در کنترل شدت فرسایش بادی و همچنین توزیع اندازه ذرات رسوب را نشان داد.