نام پژوهشگر: سارا نوروزی اشلقی
سارا نوروزی اشلقی مریم وثوق
اندازه گیری فلوئوروکینولون ها در مایعات بیولوژیکی از دیدگاه فارماکوکینتیکی و نیز ضرورت روش های درمانی چند دارویی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین منظور ارائه ی روشی حساس و در عین حال سریع برای پایش این ترکیبات در نمونه های مذکور بسیار ضروری است. فلوئوروکینولون ها از نظر طیف عملکرد ضد باکتریایی با هم متفاوت هستند. فلوئوروکینولون های قدیمی اثرات ضد باکتریایی گرم منفی داشته و در درمان عفونت های دستگاه ادراری مفید بودند. فلوئوروکینولون های جدیدتر طیف فعالیت گسترده ای داشته که باکتری های گرم منفی و مثبت را تحت پوشش قرار می دهند و برخی از این داروها در درمان پنومونی استروپتوکوکی مقاوم به پنی سیلین مفید هستند. موکسی فلوکساسین از فلوئوروکینولون های نسل چهارم و سیپروفلوکساسین از فلوئوروکینولون های نسل دوم می باشد. موکسی فلوکساسین بر روی باکتری های گرم مثبت (مانند پنوموکک) نسبت به سیپروفلوکساسین موثرتر می باشد. در پروژه ی حاضر از سه الگوریتم آنالیز فاکتور موازی (parafac)، تفکیک سه تایی خطی متناوب خود وزن دار شده (swatld)، حداقل مربعات جزئی وجه زدایی شده - دوتایی سازی خطی (u-pls/rbl) جهت اندازه گیری موکسی فلوکساسین و سیپروفلوکساسین از مجموعه ی فلوئوروکینولون ها در نمونه های ادرار استفاده شده است. در حقیقت از مزیت مرتبه دوم در مدل سازی های فوق بهره گرفته شده است. تکنیک به کار گرفته شده به منظور ثبت داده های سه بعدی، دستگاه فلوئورسانس بوده، به طوری که برای هر نمونه، ماتریس برانگیختگی- نشر (eem) به عنوان سیگنال تجزیه ای ثبت می شود. صحت و دقت هر یک از الگوریتم ها با استفاده از جذر میانگین مربعات خطای پیش بینی شده (rmsep) و مقادیر بازیابی و ناحیه ی اطمینان مشترک بیضوی (ejcr) برای آنالیز هر دو دارو با یکدیگر مقایسه شده است. نتایج نشان می دهد که هر سه الگوریتم مذکور به صورت قابل قبولی می توانند جهت اندازه گیری mox و cip، با لحاظ کردن زیرمجموعه های متفاوت طیفی، به کار روند، هرچند که نتایج بهتری با استفاده از parafac و u-pls/rbl از نظر صحت و دقت به ترتیب برای mox و cip به دست می آید. در نهایت می توان گفت که تلفیق الگوریتم های تفکیک چند بعدی با داده های فلوئورسانس، راهکار مناسبی جهت آنالیز داروها در نمونه های ادرار انسانی می باشد. در این راستا تعداد مراحل آماده سازی نمونه کاهش یافته و شرایط تجربی کار به طور محسوسی ساده می گردد.