نام پژوهشگر: زهرا ترابی اصل

تحقیق و تصحیح انتقادی کتاب سراج منیر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم انسانی 1392
  زهرا ترابی اصل   محسن جاهد

چکیده سراج منیر نام اثری باقی مانده از عالم دینی، قاضی و شاعر برجسته قرن یازدهم، محمد شریف بن شمس الدین محمد معروف به کاشف شیرازی است. وی معاصر شاه عباس اول صفوی بود. از این رساله نسخه های خطی فراوان به جای مانده که نشانگر اهمیت این کتاب است. این کتاب به لحاظ نوع ادبی تعلیمی و به لحاظ محتوایی اخلاقی است. کاشف در توضیح فضایل اخلاقی، مباحث عرفانی، مذهبی، اجتماعی، حکمت ... را بیان کرده و یک اثر تلفیقی بسیار ارزشمند از خود برجای گذاشته است. با توجه به این که در نظریات کاشف مولفه های اخلاق فضیلت(تأکید بر چگونه بودن تا بر چگونه عمل نمودن، اهمیت قدیس اخلاقی، نقش نیت و انگیزه و ...) دیده می شود می توان کتاب سراج منیر را در نظام اخلاقی اخلاق فضیلت جای داد. از امتیازات و ویژگی های این کتاب که این اثر را جاوید و ماندگار کرده: بهره گیری از آیات و احادیث، به کارگیری امثال رایج فارسی، استفاده از تمثیل، داستان ها و اشعار جذاب و مناسب با موضوعات متن و برخورداری از سخنان بزرگان است. این نوشتار در پی آن است که ضمن تصحیح انتقادی لمعه دهم تا خاتمه اثرِ حاضر، اندیشه های وی را تحلیل و نقد نماید.