نام پژوهشگر: امیررضا دانشمند
امیررضا دانشمند سید مجید هاشمیان
در این پژوهش، امکان سنجی اقتصادی استفاده از توربین انبساطی به جای شیر فشار شکن در ایستگاه های تقلیل فشار گاز شهری به منظور بازیافت بخشی از اگزرژی جریان گاز طبیعی تحت فشار و تولید انرژی الکتریکی، بررسی خواهد شد. گاز طبیعی یکی از مهم ترین سوخت های فسیلی محسوب می گردد و توسط شبکه گسترده لوله کشی به کمک کمپرسور هایی که در حدود 3% تا 5% انرژی شیمیایی گاز را مصرف می نمایند، به اماکن مصرف انتقال می یابد. اما در انتهای مسیر انتقال و به منظور آماده سازی گاز جهتِ استفاده در نیروگاه ها، صـنایع و شهرها، فشار بالای ایجاد شده توسط کمپرسور بوسیله ایستگاههای تقلیل فشـار، به فشاری به مراتب پایین تر کـاهش مـی یابـد. هم اکنون در بیشتر ایستگاه های کشور از شیر فشار شکن (فرآیند ژول- تامسون) برای کاهش فشار استفاده می شود. در این نوع کاهش فشار به دلیل برگشت ناپذیری فرآیند، نوعی اتلاف انرژی به وجود می آید، در صورتی که می توان از انرژی ذخیره شده در گاز طبیعی طی فرآیند آیزنتروپیک استفاده نمود و از هدررفت آن جلوگیری کرد. بدین منظور می توان با استفاده از توربواکسپندر(توربین گازی غیراحتراقی) به جای شیر فشار شکن، علاوه بر دستیابی به کاهش فشار مورد نیاز، از کار محوری ایجاد شده برای تولید برق استفاده نمود. کاهش فشار گاز سبب کاهش دمای گاز و تشکیل هیدرات میشود. کاهش دمای رخ داده در توربواکسپندر بیشتر از شیر فشار شکن میباشد، به همین دلیل استفاده از توربواکسپندر موجب مصرف انرژی گرمایی بیشتری می شود. برای جلوگیری از کاهش دمای بیش از حد و تشکیل هیدرات، جریان گاز قبل از انجام فرآیند انبساط پیش گرم می گردد.