نام پژوهشگر: شهین قیصربیگی
شهین قیصربیگی علی اکبر رامین
لیموشیرین از میوه های گرمسیری و از مرکبات قابل رقابت ایران در بازارهای جهانی و منطقه ای است که به دلیل داشتن رطوبت زیاد از لحاظ بیولوژیکی بسیار فعال بوده که تنفس، تبخیر و تعرق، رسیدن و سایر فعالیت های بیوشیمیایی، منجر به از بین رفتن کیفیت و کوتاه شدن عمر انباری آن می شود. هر ماده ای که بتواند میزان از دست دهی آب و میزان فعالیت های بیوشیمیایی این میوه را کاهش دهد، می تواند سبب افزایش عمر انباری محصول شود. پوشش کیتوزان نوعی پوشش خوراکی بدون تاثیر منفی بر محیط زیست و سلامت انسان است، که از رشد قارچ ها جلوگیری می کند و باعث حفظ کیفیت ظاهری میوه ها به مدت طولانی تری می شود. در این تحقیق تأثیر تیمارهای کیتوزان با غلظتهای (0، 5/0، 1 و ? درصد) و نوعی کیتوزان تجاری (chitin seal 901)بر عمر انبارمانی میوه لیمو شیرین مورد بررسی قرار گرفت. میوهها بعد از نگهداری در سردخانه در دمای 14-11 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 90 % جهت بررسی عمر انبارمانی طی مدت هفت ماه نگهداری در انبار سرد، در فواصل زمانی یک ماه یکبار از انبار خارج شده و از نظر شاخص هایی نظیر سفتی بافت گوشت و پوست میوه، درصد کاهش وزن، ph عصاره، اسید قابل تیتر، مواد جامد محلول، شاخص طعم، ویتامین ث، میزان کلروفیل موجود در پوست میوه و درصد پوسیدگی میوه مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج این آزمایش نشان دادکه کیتوزان اثر معنی داری روی تمامی شاخص های اندازه گیری شده در سطح احتمال یک درصد داشت. اثر زمان بر تمامی صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. ولی اثر متقابل کیتوزان و زمان در مورد سفتی گوشت، اسید آلی، ویتامین ث و مواد جامد محلول معنی دار نبود. میوه های تیمار شده با کیتوزان، در طی مدت نگهداری در انبار سرد، سفتی، ویتامین ث، اسید قابل تیتر و کلروفیل بیشتری از میوه های شاهد را دارا بود. همچنین ph عصاره، پوسیدگی، درصد کاهش وزن و شاخص طعم به طور معنی داری نسبت به شاهد کمتر بود. نتایج نشان دادند که بیشترین سفتی در تیمار کیتوزان تجاری (1/21) و تیمار کیتوزان ? درصد (8/20) مشاهده شد که تفاوت معنی داری با هم نداشتند و کمترین سفتی (4/17) مربوط به شاهد بود. بیشترین درصد کاهش وزن (6/13) نیز در شاهد و کمترین آن به ترتیب در تیمار کیتوزان تجاری (39/5) و تیمار کیتوزان ? درصد (95/5) مشاهده گردید. بیشترین میزان مواد جامد محلول (6/10) و اسید آلی (077/0) در تیمار کیتوزان ? درصد و کمترین آن به ترتیب 6/9 و 059/0 در تیمارکیتوزان تجاری مشاهده گردید. در حالی که بیشترین میزان ویتامین ث به ترتیب در تیمار کیتوزان تجاری(60) و کیتوزان ? درصد (4/59) دیده شد. کمترین میزان پوسیدگی در تیمار کیتوزان ? درصد(85/0) مشاهده گردید. بر اساس نتایج کلی این تحقیق تیمار کیتوزان ? درصد برای افزایش عمر انباری لیمو شیرین توصیه می شود.