نام پژوهشگر: رابعه توماج نیا
رابعه توماج نیا سیروس نصراله زاده
بدون تردید، دورهی ساسانی از لحاظ فرهنگ و تمدن از مهمترین دورههای ایران باستان بوده است و آموزش و تربیت جایگاه ویژه ای داشته است. به دلیل جایگاه خاص دین زردشتی و برکشیده شدن تدریجی آن، این دین نقش مهمی در آموزش و تربیت دورهی ساسانی ایفا میکرد. از یک سو، به سبب جایگاه دین زردشتی، بهویژه در نیمه دوم دورهی ساسانی به سبب حوادث بیرونی مثل رسمی شدن دین مسیحیت در بیزانس (روم شرقی)، نقش مهمتری در امور سیاسی و دینی بازی میکرد و از سوی دیگر، نقش نظام سلطنت، اهمیت آموزش و تربیت غیر دینی را هم صاحب جایگاه خاصی کرده بود. روحانیان وظیفه ی تربیت و آموزش دینی را به عهده داشتند. تأمین نیازهای فکری، روحی، جسمی و تکمیل اخلاق اجتماعی، نیازمند آموزش و تربیت دینی در این دوره بوده است. در نظام آموزشی این دوره، آغازین و مهم ترین عنصر شکلدهنده که موجب گسترده ترین نفوذ بر باورهای تربیتی بود، آیین زردشت بود و نفوذ مذهب زردشتی، در همه ی سطوح اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی گسترش چشمگیری داشت. بدین ترتیب، بازشناسی شرایط به وجود آمده در دورهی ساسانی، بر وضع جامعهی ایرانی و از جمله موضوع آموزش و تربیت ضروری مینماید. بر اساس چنین فرضی، پژوهش حاضر بر آن است تا با گردآوری اخبار موجود در منابع و تحقیقات تاریخی و تجزیه و تحلیل آنها، مسائل گوناگون مرتبط با موضوع شامل میزان توجه حاکمان به آن، نقش روحانیان، چگونگی و کیفیت آموزشی و تربیتیِ نهادها و موسسات آموزشی و مواد و متون آن در دورهی حکومت خاندان ساسانی مورد بررسی قرار گیرد.