نام پژوهشگر: صفیه حسن زاد
صفیه حسن زاد بهنام دولتی
چکیده: فلزات سنگین به دلیل داشتن پیامدهای خطرناک تهدیدی جدی برای محیط زیست به شمار می روند. سرب و کادمیم نیز جزء خطرناک ترین فلزات هستند که سلامتی گیاهان ، موجودات زنده و انسان را تهدید می کنند و از دو منبع انسانی و طبیعی ناشی می شود که مهمترین منبع آلاینده این فلزات فعالیت های معدنی می باشد. این تحقیق به منظور بررسی میزان تثبیت کادمیم و سرب در خاک های آلوده به فلزات سنگین تحت تاثیر انرژی حرارتی، آهک (caco3) و فسفات در واحد زمان انجام شد. آزمایشهای روتین و کانی شناسی رس به روش استاندارد انجام شد. به منظور بررسی تثبیت کادمیم و سرب ، سوسپانسیون خاک با محلول صفر و 5 درصد آهک، 5/2 درصد فسفات و 5/2 درصد آهک بعلاوه 5 درصد فسفات تهیه و در دمای 25 ،200، 400، 600، 700، 800 درجه سانتی گراد حرارت داده شدند. پس از خنک شدن عصاره گیری در فاصله زمانی 7، 30 و 60 روز و با نسبت 1:10 خاک به آب تهیه و تعیین غلظت شدند. نتایج نشان داد خاک مورد مطالعه به دلیل دارا بودن رس کم(بافت سبک)، اسیدی و کاملا شور می باشد. همچنین کانی حاکم در نمونه بترتیب کائولینیت، ایلیت و اسمکتیت تعیین شد. تجزیه واریانس نشان داد اثرات مستقل حرارت و تیمار برای واجذب کادمیم در فاصله زمانی 7، 30 و 60 روز معنی دار (p<0.001) و اثرات متقابل فاکتورها با گذشت زمان معنی دار نشدند. اما برای واجذب سرب اثرات مستقل حرارت در فاصله زمانی 7، 30 روز معنی دار و تیمارها در فاصله زمانی30 و 60 روز معنی دار و اثرات متقابل فاکتورها معنی دار نشدند. دمای 400، 600 و 700 بیشترین تاثیر در رهاسازی کادمیم و سرب داشت. نتایج نشان داد که افزایش حرارت باعث تغییر جهت اثر فسفات بر تثبیت کادمیم و سرب شده و موجب افزایش حلالیت و انتقال آن ها در خاک می شود. همچنین با گذشت زمان و برقراری تعادل تثبیت کادمیم نیز بیشتر شد. بنابرین به منظور تثبیت سرب و کادمیم در خاک اسیدی و شور کاربرد آهک توصیه نشده و بهتر است از منابع فسفاته استفاده گردد.