حافظه و یادگیری از مهمترین فرآیندهای رفتاری است که در زندگی روزمره نقش بسیار مهمی دارند. مطالعات نشان داده است که استرس با توجه به شدت و نوع وهمچنین مدت زمان اثر گذاری می تواند تسهیل یا تخریب حافظه را در پی داشته باشد . عصاره الکلی مغز گردو با دارا بودن ترکیبات خاص موجب افزایش کیفیت غشاء عصبی و افزایش رهاسازی انتقال دهنده‏های عصبی می‏شود که افزایش حافظه را در پی دارد . با توجه به اثرهای جانبی ناخواسته برخی داروهای شیمیایی ضرورت توجه بیشتر به اثر های احتمالی گیاهان دارویی بر عملکرد بخش‏های مختلف بدن قابل توجه می باشد . در طب سنتی از گردو برای درمان نارسایی وریدی،پروستات، درمان ناراحتی‏های معده و درمان بیماری دیابت استفاده می‏شود. در این تحقیق از موش‏های بزرگ آزمایشگاهی نر نژاد ویستار در محدوده ی وزنی 250-220گرم استفاده شد . رژیم غذایی استاندارد (پلت استاندارد) و آب بدون محدودیت برای موش های تحت مطالعه درنظر گرفته شد. شرایط اتاق 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی و رطوبت نسبی 25 تا 30 درصد با دمای بین 20 تا 24 درجه سانتیگراد بود . موش های رت نر به 9 گروه 8 تایی تقسیم شدند: 1- گروه کنترل که دی متیل سولفوکساید dmso را به صورت تزریق دریافت می کردند. چون عصاره الکلی را در این ماده حل و تزریق می‏شد. 2- گروه a دریافت کننده مورفین mg/kg 10 در روز تست نهایی 3- گروه b دریافت کننده استرس شنا در روز تست نهایی 4- گروه c دریافت کننده دوز mg/kg 20 از عصاره الکلی مغز گردو 5- گروه d دریافت کننده دوز mg/kg 40 از عصاره الکلی مغز گردو 6- گروه eدریافت کننده دوز mg/kg 80 از عصاره الکلی مغز گردو 7- گروه f دریافت کننده مورفین mg/kg 10 در روز تست نهایی و دوز mg/kg 80 از عصاره الکلی مغز گردو در طول روزهای آموزش ماز شعاعی 8- گروه g دریافت کننده استرس شنا در روز تست نهایی و دوز mg/kg 80 از عصاره الکلی مغز گردو در طول روزهای آموزش ماز شعاعی 9- گروه h دریافت کننده استرس- مورفین در روز تست نهایی و دوز mg/kg 80 از عصاره الکلی مغز گردو در طول روزهای آموزش ماز شعاعی این مطالعه نشان می‏دهد که مصرف عصاره الکلی مغز گردو به دلیل وجود ترکیباتی مانند اسید چرب امگا 3 و عناصر ضروری مانند روی و منگنز و یتامینها به ویژه ویتامین های e,c,b که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی نیز می باشند،وهمچنین داشتن اسید امینه‏های مختلف از جمله گلوتامات ،اسپارتیک اسید و... از جنبه های مختلف بر کیفیت سلول های عصبی و همچنین کیفیت انتقال عصبی وکیفیت انتقال دهنده های عصبی اثر گذاشته و همچنین با اثر بر میزان چربی های خون از جمله افزایش حامل کلسترول خوب hdl ،علاوه بر پیش گیری از انواع بیماری های قلب و عروق با اثر گذاری بر غشاهای سلولی و کاهش سیالیت غشاهای سلول های عصبی باعث افزایش کیفیت انتقال پیام های عصبی در موش‏های صحرایی نر (rat) می‏شود. این عصاره نمی‏تواند از کاهش حافظه در پی تزریق مورفین در دوز 10mg/kg در موش های دریافت کننده این عصاره جلوگیری کند، اما مشاهده گردید که موش‏های دریافت کننده این عصاره در مقابل استرس شنا مقاومت نشان دادند. کلمات کلیدی : عصاره الکلی مغز گردو _ حافظه فضایی – ماز شعاعی – استرس شنا