نام پژوهشگر: ریحانه طیبی
ریحانه طیبی علی بیدمشکی پور
سرطان، جمعیتی از سلول ها هستند که کنترل طبیعی خود را در رشد و تمایز از دست می دهند و بدون کنترل تکثیر می شوند. سرطان معده اولین و بیشترین فراوانی تومورهای بدخیم را در کشورهای آسیای شرقی دارد. متاستاز فرایندی هست که سلول های تومور مکان اولیه تومور را ترک می کنند و از طریق گردش خون به مکان های دور مهاجرت می کنند و یک تومور ثانویه را ایجاد می کنند. مهار متاستاز در حالات مختلف پاتولوژیک امری ضروری است،گسترش تومور وابسته به ایجاد متاستاز است و مهار متاستاز می تواند رشد تومور را متوقف کند. از این رو بسیاری از محققان اثرات فاکتورهای تحریک کننده و مهار کننده متاستاز را به دلیل اهمیت آن ها در جلوگیری از بروز و درمان این نوع از بیماری ها، در انواعی از مدل های آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار داده اند. گیاهان حاوی ترکیبات فعالی هستند که در میان آن ها ترکیباتی با ویژگی های موثر بر روی متاستاز وجود دارند. ficus carica یا انجیر گونه ای از خانواده moraceae است. میوه، ریشه، برگ و شیره این گیاه به عنوان یک داروی سنتی برای درمان انواعی از بیماری ها مثل بیماری های تنفسی، بیماری های قلبی- عروقی، التهاب و سرطان مورد استفاده قرار می گیرد. ماتریکس متالوپروتئینازها خانواده ای از پروتئازهای حاوی عنصر روی (zn) هستند که با شکستن باند های پپتیدی، پروتئین ها را دگرده می کنند و در بسیاری از فرایندهای فیزیولوژیک و پاتولوژیک که نیازمند تخریب ماتریکس خارج سلولی هستند از جمله رشد تومور، تهاجم و متاستاز نقش دارند، و بیان آن ها در سلول های سرطانی افزایش می یابد. به علاوه یکی از مولکول های اتصالی که درفرآیند متاستاز دخیل می باشد integrin ?3 است که در مهاجرت سلول های سرطان معده نقش دارد. در این مطالعه اثر ضد متاستاز برگ انجیر بر سلول های سرطان معده ags )) با روش رنگ آمیزی ldh,mtt,nr مورد بررسی قرارگرفت، هم چنین، برای بررسی مهاجرت و تهاجم سلول ها به ترتیب از روش های ترمیم زخم وترانس ول استفاده گردید، بیان ژن های mmp9,mmp2 و integrin ?3 به عنوان سه ژن موثر در فرآیند متاستاز با روش real-time pcr مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره آبی- الکلی برگ انجیر اثرات ضد متاستاز قابل توجهی دارد. عصاره در حالت وابسته به دوز مانع مهاجرت سلول های ags شد و هم چنین بیان ژن mmp9 را کاهش داد. این یافته ها این گیاه را به عنوان کاندیدی مناسب در مصارف غذایی و دارویی برای مقابله با پیشرفت مراحل متاستاز معرفی می کند.