نام پژوهشگر: هادی نیکزاد علیملک
هادی نیکزاد علی ملک محمد رضا علیزاده
افزایش روز افزون تولیدات کشاورزی از یک سو و تقاضا برای مواد غذایی با کیفیت تر، استفاده ازروش های جدیدی را برای تعیین کیفیت محصولات کشاورزی به منظور استفاده ی هر چه بیشتر جامعه ی بشری از مواد غذایی با ارزش بالاتر طلب می کند. برنج دومین غذای اصلی اکثریت مردم جهان می باشد که بیش از 90 درصد آن در آسیا تولید و مصرف می شود. امکان استفاده از یک روش مکانیکی مناسب که در سریع ترین زمان ممکن قادر به اندازه گیری و ارزیابی میزان مواد مغذی موجود در این محصول پرمصرف و استراتژیک باشد به خوبی ملموس است چرا که بسیاری از روش های آزمون کیفی ماهیت شیمیایی دارند و بسیار وقت گیر و پرهزینه می باشند و به راحتی قابل استفاده نیستند. بنابراین معرفی روش های مکانیکی یا ماشین بینایی که بسیار کم هزینه تر و سریع تر می باشند، می توانند مفید واقع گردند. در تحقیق حاضر شلتوک پنج رقم رایج برنج گیلان به نام های هاشمی، خزر، علی کاظمی، گوهر و کادوس از طریق موسسه ی تحقیقات برنج کشور تهیه شد. شلتوک ها به رطوبت های مورد نظر (9، 5/10، 12، 5/13) رسانده شدند و مراحل تبدبل انجام گرفت. در نهایت برنج سفید حاصل شده برای انجام آزمایشات مربوط به اندازه گیری خواص مکانیکی، خواص ظاهری و خواص کیفی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد اثر رقم بر همه ی خواص کیفی (آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن (gt)، قوام ژل (gc) و ویسکوزیته) در سطح احتمال 1 درصد معنی دار می باشد. اثر رطوبت و رقم و نیز اثر متقابل رطوبت در رقم در سطح احتمال 1 درصد بر استحکام توده ی برنج معنی دار است. بیشترین استحکام توده در سطح رطوبتی 9 درصد (رقم علی کاظمی) و کم ترین استحکام در سطح رطوبتی 5/13 درصد (رقم کادوس) حاصل گردید. رقم های هاشمی و کادوس به ترتیب دارای بیش ترین و کم ترین میانگین استحکام بودند. نتایج مربوط به اندازه گیری خواص ظاهری نشان داد که فاکتور r از مدل rgb و فاکتور h از مدلhsv کاربرد مناسب تری برای طبقه بندی ارقام برنج می توانند داشته باشند. استفاده از خواص ظاهری و استحکامی توده ی دانه برای پیش بینی خواص کیفی برنج با موفقیت انجام گرفت و معادلات رگرسیونی برای آمیلوز، gt، gc و ویسکوزیته به ترتیب با ضرایب تبیین 993/، 95/0، 88/0 و 95/0 بدست آمد