نام پژوهشگر: لعیا رضازاد باری
لعیا رضازاد باری رسول جلیلی مرندی
انگور از جمله مهمترین محصولات باغی است که در ایران سطح زیر کشت وسیعی داشته و بخش عمده ای از آن به صورت تازه خوری مصرف می شود. ازدست دهی آب و پوسیدگی های قارچی از مهمترین عوامل محدود کننده عمر انبارمانی میوه انگور هستند. ازدست دهی آب باعث نرم شدن و چروکیدگی حبه ها و به دنبال آن افزایش فعالیت آنزیم ی باعث قهوه ای شدن چوب خوشه می شود، همچنین پوسیدگی های قارچی نیز عامل مهمی در کاهش عمرانبارمانی خوشه های انگور تازه خوری می شود ] artés-hern?ndez et al., 2004 [. پوسیدگی خاکستری botrytis cinerea و همچنین پوسیدگی های دیگر ناشی از قارچ های penicillium sp. و rhizopus stolonifer از جمله بیماریهای قارچی شایع پس از برداشت انگور هستند ] artés-hern?ndez et al., 2004 [. استفاده از دی اکسیدگوگرد (so2) روش معمول کنترل پوسیدگی های انگور طی انبارداری است. این ماده علاوه بر تولید مواد خطرناک برای انسان، در غلظت های بالا به حبه ها و خوشه های انگور آسیب می رساند artés-hern?ndez et al., 2004] [. پژوهشهای مختلفی به منظور یافتن مواد ایمن تر که جایگزین استفاده از مواد شیمیایی شوند، انجام گرفته است. در گذشته، برای کنترل پوسیدگی در حین انبارداری از گاز دی اکسیدگوگرد استفاده می شد، که در این مورد برای افزایش اثرگذاری از 5 تا 10 درصد دی اکسیدکربن نیز استفاده می شود. امروزه ترکیب گازی انبارهای با اتمسفرکنترل شده برای انگور شامل 2 تا 5 درصد اکسیژن و 1 تا 5 درصد دی اکسیدکربن است crisosto and smilanick., 2007] [. برای کنترل بهتر پوسیدگی بسته به ارقام مختلف، از 15-10 درصد دی اکسیدکربن به مدت 4-2 هفته استفاده می شود crisosto and smilanick., 2007] [. استفاده از پوشش های خوراکی (واکس های خوراکی) برای محصولات تازه که باعث کاهش تغییرات متابولیکی می شود راهی برای افزایش عمر تازه خوری محصولات است. پوشش خوراکی که به عنوان مانعی در مقابل انتقال گازها و بخار آب عمل می کند، لایه نازکی از مواد خوراکی (قابل خوردن) برای مصرف کننده است که به صورت های مختلف استفاده می شود wu et al., 2002] [. حذف اکسیژن از بسته های مواد غذایی بوسیله جاذب های اکسیژن و آزاد سازید یاکسیدکربن به وسیله ی بالشتک های تعبیه شده از جمله روشهای مفید برای افزایش عمر انبار مانی انگورها است vermeiren et al., 2001] [. بسته بندی مناسب یکی از راههای مهم جهت کاهش و کنترل ضایعات محصولات باغی به حساب می آید. امروزه استفاده از فناوری نانو در صنعت بسته بندی به عنوان یک روش جدید شناخته شده است. از مزیت های این فناوری می توان به افرایش عمر انبار مانی، حفظ کیفیت محصول در طی حمل و نقل، افرایش کیفیت محصولات پس از برداشت و افزایش ضریب اطمینان مصرف کننده در زمان خرید را نامبرد ]مردانی و همکاران، 1389[. دی اکسیدتیتانیوم (tio2) در باغبانی به عنوان عاملی برای از بین بردن اتیلن موجود در هوای انبارهای میوه و گلهای بریده استفاده می شود. گزارش شده که واکنش های فتوکاتالیکی tio2 جهت تجزیه اتیلن می تواند تحت شرایط رطوبت بالا (90 تا 95 درصد) و در هر دو دمای اتاق و دمای پایین موثر واقع شود [maneerat et al., 2006]. ظروف پلاستیکی پوشش داده شده با tio2 دارای قابلیت ضدمیکروبی و ضدقارچی بالا می باشد [maneerat et al., 2006]. همچنین اثر ضدقارچی tio2 پوشش داده شده درسطح بسته بندی های پلاستیکی به اثبات رسیده و استفاده از این ترکیب جهت کنترل بیماریهای پس از برداشت محصولات باغی پیشنهاد شده است [maneerat et al., 2006]. همچنین گزارش ها نشان داده است که tio2 می تواند روش مناسبی برای کنترل بیماریهای پس از برداشت میوه کیوی باشد [hur et al., 2005]. استفاده از ترکیب ساختار های نانوی tio2 با کاهش غلظت مصرفی و همچنین پوشش دادن مواد بسته بندی با نانو ذرات باعث بالا بردن امنیت غذایی وصرفه جویی در زمان و هزینه خواهد شد[chorianopoulos et al., 2011]. در مناطقی از کشور مان که فصل رشد کوتاه و یا پاییزهای زودرس دارند و همچنین در ارقامی از انگور که به روش خوابیده پرورش داده می شوند، نه تنها کیفیت لازم در زمان رسیدن کامل انگور فراهم نمی شود، بلکه عمر انبار مانی آنها نیز کوتاه می باشد. بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی اثرات کاربرد نانوذرات دی اکسید تیتانیوم در به حداقل رساندن میزان ضایعات و آلودگی انباری وحفظ حداکثر کیفیت محصول انگور تا رسیدن به دست مصرف کننده می باشد.