نام پژوهشگر: ایمان زحمتکش
ایمان زحمتکش بهمن سلیمانی
تعیین رخساره های الکتریکی(رخساره لاگ) امروزه یکی از معمول ترین روش های زون بندی مخزنی است. مطالعات گوناگون نشان داده اند که آنالیز خوشه ای یکی از بهترین روش ها جهت تعیین این رخساره ها می باشد. به همین دلیل در این مطالعه، با استفاده از روش شبکه عصبی خودسازمان ده (som) رخساره های الکتریکی سازند آسماری در میدان نفتی مارون تعیین گردید. در این مطالعه با استفاده از لاگ های پتروفیزیکی در 43 حلقه چاه از سازند آسماری به عنوان چاه های مدل، مدل اولیه رخساره الکتریکی با 25 دسته(رخساره) ساخته شد، که به دلیل شباهت برخی از پارامتر های اساسی ، به 7 رخساره کاهش یافت (چهار رخساره الکتریکی کربناته و سه رخساره الکتریکی ماسه سنگی). جهت ارزیابی رخساره های الکتریکی تعیین شده، از داده های فشار مویینه استفاده گردید تا ویژگی های شعاع گلوگاه های تخلخل برای هررخساره مشخص، و هماهنگی آن با رخساره موردنظر بررسی شود. همچنین، برای ارتباط دادن فابریک سنگ های کربناته و ماسه سنگی با توزیع اندازه فضاهای خالی و خصوصیات پتروفیزکی رخساره های الکتریکی، مطالعات پتروگرافی در چند حلقه چاه صورت پذیرفت. به طور کلی رخساره های الکتریکی تعیین شده در این مطالعه با داده های فشار مویینه و پتروگرافی ارتباط بسیار خوبی نشان داد، در نتیجه با توجه به انطباق خوب نتایج مدل بهینه شده در این مطالعه با واقعیت، این مدل به تمام چاه های میدان تعمیم داده شد. و نمونه رخساره های رسوبی در دیگر چاه های میدان شبیه سازی شد. در این تحقیق، تغییرات ویژگیهای مخزنی در رخساره الکتریکی کربناته از رخساره شماره 1 به سمت شماره 4 و در رخساره های ماسه سنگی از شماره 5 الی 7 سیر نزولی دارد. به طوریکه رخساره الکتریکی کربناته شماره 1، با کمترین آب اشباع شدگی و بالاترین تخلخل موثر دارای بهترین کیفیت مخزنی است. و رخساره الکتریکی ماسه سنگی شماره 5 با بالاترین مقدار تخلخل موثر بهترین رخساره های الکتریکی ماسه سنگی را به خود اختصاص داده است. مطالعات پتروگرافی نیز تغییرات شاخص های پتروفیزیکی در هر کدام از رخساره ها را تایید می نماید. به نحوی که از رخساره الکتریکی شماره 1 به سمت رخساره شماره 4 وضعیت فابریک و تخلخل از پکستون با تخلخل بین دانه ای و حفره ای بزرگ به وکستون تا مادستون با تخلخل های بین دانه ای و حفره ای ریز تغییر می کند. رخساره های الکتریکی ماسه سنگی نیز تغییرات سنگ شناسی عمده ای را نشان می دهد: ماسه سست (شماره 5)، ماسه با سیمان دولومیتی (شماره 6) و ماسه شیلی (رخساره 7). شناسایی رخساره ها و فرآیندهای دیاژنزی حاکم بر آنها نشان دهنده نقش دوعامل محیط رسوبی و دیاژنز در کنترل کیفیت مخزنی است. وجود حفرات انحلالی قالبی و حفره ای به عنوان تخلخل غالب، نشان از تاثیرشدید و مثبت دیاژنز در کنترل کیفیت مخزنی سازند آسماری است.