نام پژوهشگر: سارا بنی ابراهیم

بررسی فیتوشیمیایی و برخی جنبه های آللوپاتیک گیاه خوشاریزه echinophora orientalis ، یک گونه بومی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم پایه 1392
  سارا بنی ابراهیم   علیرضا قاسمیان

گیاه echinophora orientalis، گیاهی چندساله ، پایا و متعلق به تیره چتریان است. پراکنش جهانی این گیاه در ترکیه، ایران و قفقاز است و در ایران پراکنش آن به استان های غرب و شمال غربی محدود می شود. در بعضی مناطق ایران از اندام های هوایی آن به عنوان سبزی بهاره برای درست کردن آش استفاده می شود و یا به عنوان علوفه برای دام ها کاربرد دارد. در ترکیه از ریشه این گیاه به عنوان چاشنی برای درست کردن حلوا که یک شیرینی ترکیه-ای است استفاده می شود. در این تحقیق گیاه مورد نظر از نظر فیتوشیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. ترکیبات فرار برگ، گل آذین و ریشه این گیاه به روش تقطیر با بخار آب حاصل شده و توسط روش gc/ms مورد آنالیز قرار گرفت. در مجموع 23، 48 و 55 ترکیب به ترتیب از برگ، گل آذین و ریشه شناسایی شد. علاوه بر این متابولیت-های ثانویه غیرفرار ریشه گیاه نیز مورد بررسی قرار گرفت. پودر ریشه خشک شده گیاه با استفاده از دستگاه سوکسیله عصاره گیری شد و عصاره هگزانی و دی کلرومتانی ریشه این گیاه با روش tlc پره پاراتیو مورد آنالیز قرار گرفت. در این بررسی ها، ترکیب ایکوزان از عصاره دی کلرومتانی گیاه استخراج شد. بلور های عصاره متانولی نیز به روش ریکریستالیزاسیون خالص شد و بررسی ها نشان داد قند ساکارزاست. ساختار این ترکیبات با استفاده از روش-های اسپکتروسکوپی مختلف نظیر nmr و ir تعیین شد. برروی عصاره ها و اسانس های این گیاه تست های مختلف آللوپاتی انجام گرفت که نتایج نشان داد عصاره ها و اسانس های این گیاه دارای اثرات ضد قارچی قوی بر علیه sclerotinia sclerotiorum است . فعالیت فیتوتوکسیک در هیچ یک از عصاره ها و اسانس ها دیده نشد. اسانس-ها و عصاره های این گیاه فعالیت آنتی اکسیدانی نشان ندادند.