یکی از جرائم کارکنان دولت علیه دولت که با گسترش حیطه نفوذ و توسعه وظایف دولت ها روز به روز به دامنه اش افزوده می گردد؛ جرم تصرف غیرقانونی در وجوه و اموال دولتی است. هدف این پژوهش، بررسی دقیق ارکان و عناصر جرم مذکور و مجازات مرتکب آن در ماده 598 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1375 و نیز یافتن ابهامات و نواقص احتمالی ماده مذکور و ارائه پیشنهادات لازم برای رفع نکات مبهم و نواقص مربوطه است. علاوه بر این جرائم مشابه، نظیر اختلاس و خیانت در امانت و نیز سایر جرائمی که در قوانین بودجه سنواتی سالهای پس از انقلاب (1386-1367) و نیز قوانین متفرقه «در حکم تصرف غیرقانونی در وجوه و اموال دولتی و عمومی» تلقی شده اند، مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته اند. در این پژوهش بررسی تطبیقی جرم انگاری جرم مذکور در حقوق موضوعه ایران و فقه شیعه نیز مورد اهتمام قرار گرفته و محقق تلاش نموده است برابر نهاده ای را در فقه شیعه برای جرم مذکور یافته و با بررسی منابع شیعه چون قرآن کریم، سنت و نیز کتب معتبر فقهی و فتاوی مراجع معظم تقلید موضع فقه و دیدگاه فقها را در خصوص این جرم روشن نماید. مباحث مورد بررسی در این پژوهش در یک مقدمه و 4 فصل ارائه شده است. مقدمه، به کلیات، اهداف و سازماندهی تحقیق و فصل اول به بررسی ارکان تشکیل دهنده جرم و مجازات آن اختصاص داده شده است. پس از بررسی و مقایسه جرائم مشابه و جرائم در حکم تصرف غیرقانونی در فصل دوم موضوع نتیجه گیری و پیشنهادها نیز در فصل چهارم آمده است.