نام پژوهشگر: ستایش غلامی
ستایش غلامی شاهرخ آقایان
سابقه و هدف: همراهی بیماریهای طبی و روانی به طور مکرر نشان داده شده است. بیماریهای گوارشی از شایعترین بیماریهای طبی هستند که علائم مشترکی با اختلالات روانپزشکی دارند و می توانند منجر به یک اختلال روانی گردند و یا در اثر یک استرس روانی شدت یابند. نشانه های گوارشی از جمله شایعترین شکایات در کلینیکهای عمومی و داخلی هستند که توسط زنان بیشتر از مردان مطرح میشوند. در مواردی درمان اختلال روانی می تواند سبب کاهش نشانه های بیماری گوارشی و یا بهبود آن گردد. بیشتر تحقیقات و منابع پیرامون تغییرات روانی بعد از ابتلا به بیماریهای گوارشی می باشند، لذا بر آن شدیم تا با بررسی افسردگی و سلامت عمومی در بیماران مبتلا به زخم پپتیک در شهرستان شاهرود گامی کوچک در این خصوص برداریم. مواد و روشها : در این پژوهش 100 نفر از بیماران با مشکل گوارشی که به بیمارستان امام حسین(ع) و خاتم الانبیا شاهرود در طول سال 91 مراجعه نموده و پس از انجام اندوسکوپی، تشخیص پپتیک اولسر آنها قطعی گردیده بود، انتخاب شدند. سپس پس از اخذ رضایت شرکت در طرح ، پرسشنامه اختصاصی بررسی افسردگی بک و بررسی وضعیت سلامت عمومی (ghq) با مصاحبه چهره به چهره برای همه آنها تکمیل گردید. علاوه بر دو پرسشنامه فوق اطلاعات دموگرافیک بیماران و نتایج اندوسکوپی هر بیمار نیز جمع آوری گردید. کلیه اطلاعات در رایانه ثبت و به کمک نرم افزار آماری spss نگارش 16 و ازمونهای مرتبط مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این پژوهش ( p<0.05) معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها : در این طرح 100 بیمار دچار زخم پپتیک از نظر اختلالات روان پزشکی مثل افسردگی و سلامت عمومی تحت مطالعه قرار گرفتند. میانگین سنی بیماران 65/18 ±23/37 سال و گروه سنی 30 تا 40 سال با 39 درصد فراوان ترین گروه بود. 63 درصد بیماران متاهل و 56 درصد آنها وضعیت اقتصادی نامناسب داشتند. همچنین مدرک تحصیلی دیپلم و فوق دیپلم با 48 درصد فراوان ترین مدرک تحصیلی بود. میانگین امتیاز افسردگی بک بیماران 65/26±36/29 امتیاز بوده و امتیاز 18-10 با 33 % فراوان ترین امتیاز را به خود اختصاص داده بودکه بطور معنی داری با هم تفاوت داشت(p<0.04). در خصوص بررسی وضعیت سلامت عمومی در ارتباط با علائم جسمانی 33/10 امتیاز، درخصوص علائم اضطراب و اختلال خواب، 28/14 امتیاز، در خصوص علائم اختلال در عملکرد اجتماعی، امتیاز 82/13 و در خصوص علائم افسردگی و گرایش خودکشی معادل 08/9 امتیاز به دست آمده و میانگین امتیاز کل سلامت عمومی معادل 88/11 امتیاز حاصل شد. همچنین مشخص شد در خصوص علائم اضطراب و اختلال خواب (p<0.04) و علائم عملکرد اجتماعی (p<0.05) رابطه معنی داری دیده شد ولی در خصوص سایر علائم، تفاوت معنی داری یافت نشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر بیانگر این مطلب است که در اکثر بیماران مورد مطالعه، مشکلات روانی در طول زندگی وجود داشته و افسردگی خفیف تا متوسط در تعداد قابل توجهی از بیماران دیده شده است. با آگاهی از این موضوع متخصصین رشته های مربوطه خواهند توانست در افراد مستعد به بیماریهای گوارشی به بروز تغییرات روانی اجتماعی در آنها حساس بوده و بیماران را تحت تدابیر پیشگیرانه قرار داده و اضطراب و افسردگی را همیشه به عنوان ریسک فاکتورهای مهم در کنار سایر فاکتورهای ایجاد کننده زخم پپتیک در نظر داشته باشند. واژگان کلیدی: زخم پپتیک، افسردگی، سلامت عمومی