ارتقا کیفیت فضاهای عمومی شهرها به ویژه در بخش های مسکونی شهر،به عنوان مهمترین رسالت طراحی شهری موجب تقویت برقراری ارتباط شهروندان با محیط و انگیزه حضور آنان در فضا خواهد بود. در میان انواع کیفیت های مطرح شده،تنوع از اهمیت پایه ای برخوردار است.هدف از این پایان نامه، تدوین معیارهای طراحی فضاهای شهری برای ارتقا تنوع در محلات مسکونی و تعیین حدود ومرز تنوع و در نهایت طراحی مطلوب محله مسکونی با کیفیت تنوع بالا در محدوده محله داود قلی زنجان است.به همین منظور، با بررسی ادبیات موضوع،چهار مولفه همه شمولی،انعطاف پذیری،غنای حسی و بصری و اختلاط کاربری و فعالیت به عنوان مولفه های مرتبط با تنوع و همچنین دو مولفه دسترسی و امنیت به عنوان مولفه های پشتیبان فضاهای متنوع شناخته شدند. برای تدوین معیارهای طراحی،این مولفه ها در شش بعد تنوع(برگرفته از ابعاد مختلف طراحی شهری مطرح شده توسط کرمونا)با عناوین تنوع مورفولوژیکی،تنوع بصری،تنوع عملکردی،تنوع ادراکی،تنوع اجتماعی و تنوع در بعد زمان تدقیق شدند. روش تحقیق در این پایان نامه،تحلیلی- توصیفی بر اساس گردآوری اطلاعات میدانی ،کتابخانه ای و تهیه چک لیست است که در چک لیست تهیه شده، سنجه ها،مولفه های کیفی تنوع و معیارها شامل ابعاد مختلف تنوع هستند. محدوده داودقلی،به عنوان نمونه طراحی، در 5 لایه شناخت شهر با توجه به ابعاد مختلف تنوع مورد شناخت و تحلیل قرار گرفته و راهکارهایی نیز با توجه به معیارها در هر یک از ابعاد تنوع ارائه شده است. محدوده رختشویخانه و محور دلجویی به عنوان نمونه فضاهای متنوع طراحی شدند.باید توجه داشت که تنها توجه به فرم در قالب ابعاد مورفولوژیکی و بصری قادر نخواهد بود فضاهایی متنوع خلق کند بلکه ایجاد تنوع در کاربری ها و فعالیت ها(بعد عملکردی) و توجه به حضور گروه های مختلف مردم در زمان های مختلف از ضروریات ایجاد فضاهای متنوع است.