نام پژوهشگر: کیومرث کاویانی
کیومرث کاویانی مهران ترکی
این مطالعه به منظور بررسی اثر افزودن اسانس زنجبیل وسولفات مس به جیره ی غذایی بر عملکرد رشد و برخی فراسنجه های فیزیولوژی و بیوشیمیایی جوجه های گوشتی در شرایط تنش گرمایی انجام شد. تعداد240 قطعه جوجه ی گوشتی یک روزه (کاب 500) تهیه و با 4 جیره ی غذایی با 6 تکرار برای هر جیره بکارگرفته شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل 2×2 در غالب طرح کاملا تصادفی با 4 جیره ی غذایی هم انرژی و هم پروتئین با دوسطح اسانس زنجبیل (0 و 250 میلیگرم بر کیلوگرم) و دوسطح سولفات مس (0 و 200 میلیگرم بر کیلوگرم) در طی 6 هفته انجام شد. در طی سه هفته ی اول درجه حرارت های توصیه شده بکار گرفته شد و سپس جوجه ها 12 ساعت در معرض دمای 9/23 درجه ی سانتی گراد، 3 ساعت از 9/23 تا 38 درجه ی سانتی گراد ، 5 ساعت 38 درجه ی سانتی گراد و 4 ساعت از 38 تا 9/23 درجه ی سانتی گراد قرار گرفتند. داده های مربوط به میانگین خوراک مصرفی روزانه، میانگین رشد روزانه، ضریب تبدیل غذایی، وزن زنده، برخی فراسنجه های خونی و غلظت مس پلاسما در دوره های 21-1 (آغازین)، 42-22 (رشد) و 42-1 (کل) جمع آوری و بر پایه ی طرح کاملا" تصادفی با شیوه ی glm نرم افزار آماری sas تجزیه و تحلیل آماری شدند. اثراسانس زنجبیل بر خوراک مصرفی، میانگین رشد روزانه و ضریب تبدیل خوراک در دوره آغازین معنی دار بود . بطوریکه بیشترین میزان خوراک مصرفی و افزایشوزن روزانه در گروه سولفات مس به تنهایی و کمترین آن در گروه اسانس زنجبیل به تنهایی مشاهده شد ،همچنین بیشترین میزان ضریب تبدیل خوراک در گروه اسانس زنجبیل به تنهایی و کمترین میزان آن در گروه سولفات مس به تنهایی مشاهده شد.اثر متقابل دو فاکتور برمیزان-hdlکلسترول ،ldl- کلسترول و گلوکز سرم جوجه ها معنی دار بود، بطوریکه بیشترین میزان -hdlکلسترول در گروه سولفات مس به تنهایی و کمترین میزان آن در گروه شاهد مشاهده شد،و بیشترین میزان ldl- کلسترول در گروه شاهد و کمترین میزان ان در گروه اثر متقابل مشاهده شد، همچنین بیشترین میزان گلوکز در گروه شاهد وکمترین میزان آن در گروه زنجبیل به تنهایی مشاهده شد. اثر اسانس زنجبیل بر میزان کلسترول و تری گلیسرید سرم جوجه ها معنی دار بود ، بطوریکه بیشترین میزان کلسترول و تری گلیسرید در گروه شاهد وکمترین میزان آنها در گروه زنجبیل مشاهده شد. اثر سولفات مس بر میزان آلبومین و اسید اوریک سرم جوجه ها معنی دار بود ،بطوریکه بیشترین میزان آلبومین در گروه اثر متقابل و کمترین میزان آن در گروه شاهد مشاهده شد، همچنین بیشترین میزان اسید اوریک در گروه شاهد وکمترین میزان آن در گروه اثر متقابل مشاهده شد. غلظت مس پلاسما در گروه مکمل شده با سولفات مس افزایش یافت. مکمل سازی جیرهی جوجه های گوشتی با اسانس زنجبیل و سولفات مس، سبب کاهش میزان کلسترول،ldl -کلسترول، تری گلیسرید، گلوکز و اسید اوریک و افزایش میزانhdl -کلسترول و آلبومین شد. اثرات این دو بر فراسنجه های مورد اندازه گیری بصورت اثرات متقابل بود. بکارگیری این دو می تواند برخی فراسنجه های مورد آزمایش قرار گرفته در جوجه های تحت تنش را بهبود بخشد.