هدف از این تحقیق بررسی و تحلیل همدید موج سرما وگرما در استان کرمانشاه است . ویک دور? 20ساله بین سال های 1989 -2009 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . 5 ایستگاه ، که دارای آمار بلند مدت 20 ساله بودند ، انتخاب گردیدند. وبراساس آستانه ی صدک 5 و 95 برای داده های حداقل و حداکثر دما،10 موج سرما و 7 موج گرما به صورت فراگیر انتخاب گردیدند. آمار روزانه ی فشار سطح زمین و ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال از سایت cdc.noaa.gov دریافت شد .وبا اجرای برنامه ی تحلیل عاملی و خوشه بندی (k-means) روی روزهای حدی سرد و گرم ،3 الگو برای موج سرما و3 الگو برای موج گرما به دست آمد و نقشه ی ژئوپتانسیل سطح 500 و نقشه ی ترکیبی (composite) ضخامت جو سطح 500 – 1000 و بردار باد سطح 500 مربوط به الگوهای مذکور تهیه گردید. وبرای هرکدام از موج های سرما و گرماازطریق گرادس نقشه ترکیبی سطح میانی جو وسطح زمین رسم گردید.الگوهای موج گرما نشان داد که در سطوح میانی جو پرفشارآزور ودر سطح زمین فرارفت هوای گرم از عربستان وتقویت وتشدید آن به وسیله ی زبانه ی موسمی عامل ایجاد موج گرما در منطقه ی مورد مطالعه بوده است. وناوه ی عمیق سطح 500 هکتوپاسکال در ایجاد موج سرمای شدید و فراگیر در استان کرمانشاه موثر بوده است ودر الگوی دوم وسوم قرارگیری منطقه ی مورد مطالعه در قسمت عقبی ناوه و جلویی پشته ودر الگوی اول قرارگیری استان کرمانشاه در جلوی ناوه عامل ایجاد موج سرما بوده اند.بررسی نقشه های ترکیبی موج گرماوسرمای فراگیر استان نشان داد که وجود فرارفت هوای گرم ازعربستان واستقرار پرفشار آزور درسطح میانی جوعامل موج گرما بوده اند وریزش هوای سردازقسمت عقب ناوه ووجود پرفشار سرد درسطح زمین عامل موج سرما بوده اند . واژگان کلیدی : موج گرما - موج سرما – کرمانشاه – فرارفت گرم – فرارفت سرد – پرفشار سیبری – پرفشار آزور.