صلاح الدین یک پدیده تاریخی, فرهنگی ,دینی, سیاسی و نظامی است که تحت تاثیر آموزه های خانوادگی و جامعه به شدت دینی خود می باشد . او مسلمان است اما همین اسلام را در هیئت سنی و شیعی یا فاطمی و یا عباسی در پیش رو داریم که تربیت شدن در هریک از حوزه های دینی می تواند به تنهایی موضوع ملاحظات ما در شناخت صلاح الدین باشد. ضمن اینکه از صلاح الدینی سخن به میان آورده ایم که از کودکی شاهد جزم اندیشی ها و تجاوزهای صلیبیون علیه دین و ملک و ملت ( منظور جهان اسلام ) خود بوده است .در کالبد شکافی و بازنگری مقولات تاریخی مخصوصاً تاریخی مذهبی که نسبت به همسان های ملی ، خود از غفلت بیشتری برخوردارند ، سهل انگاری ها و بی دقتی ها حتی گاهی در کمترین حد خود در موقعیت های خاص تر و حساس تر می توانند ما را به خطاها و انحراف-هایی دچار سازند که نه تنها مخاطب های غیر حرفه ای بلکه حتی مخاطب های حرفه ای ما را دچار سردرگمی ها و واژگونه انگاره هایی گاهی در حد خیانت به آیین خود کنند چرا که صلاح الدین فاتح اولین قبله مسلمین بوده است و در واقع فاتح دومین نماد وحدت مسلمانان بوده است . کلید واژه ها : راهکار های سیاسی، نظامی و فرهنگی صلاح الدین ایوبی ، فاطمیان ، بیت المقدس ، جنگهای صلیبی .